17/05/2017
Mechanizm split payment staje się rzeczywistością. Już od stycznia podatek VAT wynikający z faktury przelewany będzie na oddzielny rachunek bankowy. Banki zobowiązane zostaną do założenia takiego VAT-owskiego konta każdej polskiej firmie. Ponadto, przedsiębiorcy otrzymają szybsze zwroty VAT oraz bonifikaty od zobowiązań podatkowych.
O planach wprowadzenia mechanizmu split payment informowaliśmy już na początku tego roku (zobacz szczegóły). Teraz wiemy już, że na planach się nie skończy. Minister Rozwoju i Finansów opublikował bowiem projekt ustawy wprowadzającej, już od przyszłego roku, mechanizm tzw. podzielonej płatności.
Mechanizm split payment sprowadza się do podzielenia płatności za każdą fakturę na dwa oddzielne przelewy. Do tej pory nabywca po otrzymaniu faktury, wpłacał na rachunek sprzedawcy całość kwoty wykazanej na fakturze (kwotę brutto). Po wprowadzeniu mechanizmu podzielonej płatności, płatność automatycznie rozdzielana będzie na dwie części:
- cenę netto, którą wpłacana będzie, tak jak dotychczas, na rachunek sprzedawcy oraz
- kwotę podatku VAT, która przelewana będzie na oddzielny rachunek VAT.
Zgodnie z nowymi przepisami, już za kilka miesięcy wszystkie banki zobowiązane zostaną z mocy prawa do założenia każdemu polskiemu przedsiębiorcy takiego właśnie rachunku VAT, który funkcjonował będzie równolegle do dotychczasowego rachunku firmowego.
Co istotne, ustawa zakazuje bankom pobierania jakichkolwiek opłat i prowizji zarówno za otwarcie, jak i prowadzenie rachunku VAT. Nowe przepisy przewidują również, iż środki zgromadzone na rachunku VAT będą oprocentowane.
Otwarcie rachunku VAT dla firmy nie będzie wymagać zawarcia żadnej odrębnej umowy. Przedsiębiorcy po prostu poinformowani zostaną o założeniu takiego rachunku do dnia 31 grudnia 2017 roku.
Nowe przepisy przewidują, iż rachunek VAT służył będzie do wszelkich przepływów związanych z podatkiem od towarów i usług. Na rachunek ten wpływać będą zatem wszystkie kwoty VAT wynikające z wystawionych faktur oraz zwroty VAT z urzędu skarbowego. Również z tego rachunku dokonywane będą wszelkie płatności podatku VAT na konto fiskusa.
Środki zgromadzone na rachunku VAT będą własnością przedsiębiorcy, jednak zakres dysponowania tymi środkami ograniczony będzie przepisami ustawy. Co do zasady więc, przedsiębiorca będzie mógł przeznaczyć środki z tego rachunku jedynie na dwa cele, tj.:
- przelew podatku VAT wynikający z faktury zakupowej, na rzecz swojego kontrahenta oraz
- przelew należnego podatku VAT na rachunek urzędu skarbowego.
Ustawa przewiduje również sytuację, w której przedsiębiorca będzie mógł przenieść nadwyżkę środków z rachunku VAT na swój podstawowy rachunek firmowy. Takie przeniesienie wymagać będzie jednak złożenia odpowiedniego wniosku do naczelnika urzędu skarbowego i uzyskania formalnej zgody. Urząd skarbowy będzie miał 90 dni na wydanie takiej decyzji.
AKTUALIZACJA (09.08.2017): Ostateczny projekt ustawy zakłada, że decyzja taka wydawana będzie w znacznie krótszym terminie (zobacz szczegóły).
Jak będzie wyglądał firmowy przelew?
Przepisy ustawy opisują szczegółowo schemat przelewu, jaki zostanie wprowadzony od stycznia w serwisach transakcyjnych banków. Regulując firmowe zobowiązanie wynikające z faktury, przedsiębiorca będzie musiał wypełnić dodatkowe pola w zleceniu przelewu, takie jak:
- numer faktury
- numer NIP sprzedawcy
- kwota netto zobowiązania
- kwota podatku VAT
Przedsiębiorca dokonywać będzie jednego zlecenia, które przez system bankowy zostanie automatycznie podzielone na dwa oddzielne przelewy. Jeden przelew (kwota netto) trafi na podstawowe konto firmowe sprzedawcy, natomiast drugi (kwota VAT) powędruje na rachunek VAT sprzedawcy.
Decyduje nabywca
Istotnym elementem mechanizmu split payment jest pozostawienie decyzji co do jego stosowania w gestii nabywcy towaru lub usługi. To przedsiębiorca dokonujący płatności będzie mógł zdecydować, czy chce dokonać podzielonej płatności, czy też wykonać przelew niepodzielony, czyli na dotychczasowych zasadach.
Z punktu widzenia nabywcy stosowanie mechanizmu podzielonej płatności będzie więc dobrowolne. W przypadku jednak gdy nabywca zdecyduje się na ten mechanizm, sprzedawca będzie zobligowany do przyjęcia płatności w tym systemie. Dlatego właśnie rachunki VAT zostaną od razu założone wszystkim przedsiębiorcom.
Bonusy dla nabywców
Aby zachęcić przedsiębiorców do stosowania podzielonej płatności, ministerstwo przewidziało w ustawie szereg zachęt dla nabywców. Pierwszą z tych zachęt jest znaczne skrócenie terminu zwrotu nadwyżki VAT na rachunek bankowy. Firmy stosujące split payment będą mogły bowiem liczyć na zwrot VAT w ciągu 25 dni, a nie tak jak dotychczas - w ciągu 60 dni.
Kolejnymi bonusami dla firm stosujących podzieloną płatność będą:
- brak solidarnej odpowiedzialności ze sprzedawcą za niezapłacony podatek,
- możliwość uniknięcia podwyższonych odsetek za zwłokę oraz
- brak sankcji finansowych za błędne wypełnienie deklaracji lub błędy w fakturach.
Co więcej, wszystkie firmy rozliczające VAT przy użyciu split payment będą premiowane poprzez obniżenie zobowiązań wobec fiskusa. Firma, która dokona płatności podatku VAT przed terminem (czyli przed 25 dniem miesiąca) będzie mogła obniżyć należność za każdy wcześniejszy dzień zapłaty. Wartość "bonifikaty" wyliczana będzie w oparciu o stopę referencyjną NBP. Wcześniejsza zapłata podatku premiowana będzie więc, de facto, odsetkami wypłacanymi przez urząd skarbowy na rzecz przedsiębiorcy.
Wdrożenie mechanizmu podzielonej płatności jest elementem szerszej strategii Ministerstwa Rozwoju i Finansów nakierowanej na walkę z wyłudzeniami w podatku VAT. Szacuje się, iż w ostatnich latach, budżet państwa tracił na oszustwach podatkowych nawet 40 mld zł rocznie. Zeszłoroczne zmiany w prawie pozwoliły jednak uszczelnić system do tego stopnia, iż dochody budżetowe z tytułu podatku VAT w I kwartale tego roku wzrosły aż o 40% w stosunku do roku poprzedniego. Zgodnie z zapowiedziami ministerstwa, wprowadzenie mechanizmu split payment ma na celu wyeliminowanie kolejnych karuzel VAT-owskich, i w rezultacie, każdego roku ma przynieść budżetowi kolejne 8 mld zł dodatkowych wpływów. Podobne rozwiązania wprowadzono już we Włoszech, w Czechach i w Turcji.
AKTUALIZACJA (13.12.2017): Senackie poprawki do ustawy przewidują przesunięcie w czasie daty początkowej dla split payment o kilka miesięcy (zobacz szczegóły).
| Zobacz również: | Jak uniknąć składek ZUS? |
| Będzie wyższy limit zwolnienia z VAT | |
| Rząd chce likwidacji składki zdrowotnej | |
