Składki ZUS - Aktualne i historyczne

14/04/2015

Niecały miesiąc temu ZUS, bez żadnej podstawy prawnej, nałożył na przedsiębiorców dodatkowe składki na Fundusz Pracy. Teraz, pod medialnym naciskiem, ZUS wycofuje się ze swojego stanowiska i unieważnia nową daninę.

Przypomnijmy, iż w połowie marca ZUS opublikował na swoich stronach komunikat, zgodnie z którym przedsiębiorcy zostali obciążeni dodatkowymi składkami na Fundusz Pracy. Nowa składka miała dotyczyć osób prowadzących działalność gospodarczą, które nie zatrudniają pracowników etatowych, ale czasem zlecają wykonanie pewnych prac na podstawie umowy zlecenia. (szczegóły tej sprawy opisywaliśmy tutaj)

Sprawa była o tyle dziwna, iż w międzyczasie nie uległy zmianie żadne przepisy regulujące tę kwestię. ZUS nie posiadał więc żadnej podstawy prawnej do nałożenia nowej daniny. Jak się niebawem okazało, zmiany wprowadzone przez ZUS były wynikiem nowej opinii prawnej dostarczonej do ZUS przez Ministra Pracy i Polityki Społecznej. Nie zmieniało to jednak faktu, iż żadne ministerialne opinie nie stanowią źródła prawa w Polsce. Wprowadzenie nowych składek mogło odbyć się tylko w drodze nowelizacji ustawy, a ta nie uległa żadnej zmianie.

Pikanterii sprawie dodawał fakt, iż ZUS poinformował o nowym obowiązku w marcu, a nowa danina miała być pobierana już za miesiąc... marzec.

Komunikat ZUS wywołał powszechną konsternację wśród przedsiębiorców. W artykule opisującym tę kuriozalną sytuację, ostrzegaliśmy, że takie podejście ZUS, może w przyszłości doprowadzić do wielu konfliktów prawnych pomiędzy przedsiębiorcami a ZUS na tle zasadności opłacania składek również za poprzednie okresy. (szczegóły tutaj)

Swoją opinię na ten temat wyraziły wówczas również organizacje zrzeszające przedsiębiorców, które ostrzegały, iż takie podejście ZUS niechybnie doprowadzi do sytuacji, w której ZUS za kilka miesięcy zacznie wysyłać wezwania do zapłaty składek również za poprzednie okresy, obciążając tym samym firmy poważnymi kosztami.

ZUS wycofuje się z nowej daniny

Bezprawne działania ZUS doprowadziły do burzy medialnej. Efekt? Po prawie czterech tygodniach obowiązywania nowego "prawa", ZUS unieważnił swój komunikat i wycofał się z wprowadzonych wcześniej zmian. ZUS poinformował na swoich stronach, iż:

"Obowiązują dotychczasowe zasady, zgodnie z którymi płatnicy nie opłacają składek na Fundusz Pracy za osoby zatrudniane na podstawie umów cywilnoprawnych. (...) Tym samym nieaktualny jest pkt 1 komunikatu z dnia 13.03.2015 r." (źródło)

Tym samym, po miesięcznej przerwie, znów zaczyna obowiązywać stara interpretacja przepisów, wydana jeszcze w 2006 roku. Osoby prowadzące działalność gospodarczą zapłacą więc składki na Fundusz Pracy za zleceniobiorców tylko wtedy, gdy zatrudniają również pracowników etatowych.

Kto za to odpowiada?

Aby uniknąć podobnych sytuacji w przyszłości, należało by jeszcze wyjaśnić kto lub co było przyczyną całego tego bałaganu prawnego. ZUS nadal utrzymuje, iż wytyczne otrzymał od Ministra Pracy.

Tymczasem Ministerstwo Pracy zaprzecza. Jak podaje GP, przedstawiciel Ministerstwa twierdzi, że:

"Przez cały czas stoimy na stanowisku, że w ostatnim okresie nie zmieniły się przepisy dotyczące zasad opłacania składek na Fundusz Pracy. (...) Ministerstwo nie może wydawać interpretacji przepisów, które mogą zmienić sposób odczytania prawa."

Okazuje się więc, że winnych nie ma. ZUS twierdzi, że zawiniło ministerstwo, a minister odbija piłeczkę, zrzucając winę na ZUS. Gdyby jednak nie burza w mediach, dodatkowe składki popłynęłyby do kasy ZUS szerokim strumieniem. A wtedy na pewno w obu instytucjach znalazłyby się osoby odpowiedzialne za sukces i wyciągające rękę po premie za wyniki.