Składki ZUS - Aktualne i historyczne

  • Zwiększ rozmiar czcionki
  • Domyślny  rozmiar czcionki
  • Zmniejsz rozmiar czcionki

Działalność nierejestrowana. Wszystko, co musisz o niej wiedzieć (PIT, VAT, ZUS).

 

21/06/2022

(19/04/2018)

urzad-skarbowy-very-big

Osoba prowadząca drobną działalność nie musi jej rejestrować, ani opłacać z tego tytułu żadnych składek ZUS. Nie oznacza to jednak, że nie musi ewidencjonować uzyskanego dochodu i płacić od niego należnego podatku. Jakie dokładnie obowiązki spoczywają na osobie prowadzącej działalność nierejestrowaną?

 



Przypomnijmy, że w 2018 roku weszły w życie przepisy nowej Ustawy Prawo Przedsiębiorców, która całkowicie zastąpiła obowiązującą wcześniej ustawę o swobodzie działalności gospodarczej. O szczegółach pisaliśmy tutaj.

Przepisy nowej ustawy wprowadziły wówczas wiele nowych rozwiązań. Najważniejsze z nich - z punktu widzenia małych przedsiębiorców - to półroczne zwolnienie ze składek ZUS (szczegóły tutaj) oraz zniesienie obowiązku rejestracji w przypadku najmniejszych działalności gospodarczych.


To drugie rozwiązanie, czyli tzw. działalność nieewidencjonowana wciąż wzbudza wiele wątpliwości wśród zainteresowanych nią osób. Niejasności dotyczą m.in. kwestii podatku dochodowego, podatku VAT czy też tego, kto i kiedy z takiego przywileju będzie mógł skorzystać. W dalszej części tekstu postaramy się rozwiać wspomniane niejasności.

 

Działalność nierejestrowana - Komu przysługuje

Zgodnie z przepisami, a konkretnie z art. 5 Prawa Przedsiębiorców, działalność nie podlega obowiązkowi rejestracji w przypadku, gdy miesięczny przychód z takiej działalności nie przekracza kwoty 75% minimalnego wynagrodzenia za pracę. Limit uprawniający do zwolnienia z rejestracji zmienia się zatem każdego roku.

W drugim półroczu 2023 roku pensja minimalna wynosi 3600 zł, w związku z czym wspomniany limit jest równy kwocie 2700 zł. Działalność nie będzie musiała być zatem rejestrowana tak długo, jak miesięczny przychód nie przekroczy kwoty 2700 zł.

AKTUALIZACJA (19.07.2023): Nowe przepisy zmieniają wartość limitu przychodu dla działalności nierejestrowanej (zobacz szczegóły).

Co istotne, zwolnienie z rejestracji przysługuje jedynie osobom fizycznym, podejmującym działalność w sposób samodzielny. Zwolnienie nie przysługuje więc działalności wykonywanej w ramach spółki cywilnej.

Zasadniczo, działalność nieewidencjonowana ma zastosowanie do każdego rodzaju działalności. Z przywileju tego wykluczone zostały jedynie działalności wymagające zezwoleń, koncesji lub licencji.

I wreszcie ostatnie ograniczenie: Osoba, która obecnie prowadzi już działalność gospodarczą, nie będzie mogła skorzystać z przywileju działalności nieewidencjonowanej. Zgodnie bowiem z przepisami, działalność nierejestrowaną mogłą prowadzić jedynie te osoby, które w okresie poprzednich 60 miesięcy nie prowadziły działalności gospodarczej.

AKTUALIZACJA (19.07.2023): Nowe przepisy skracają okres ograniczający możliwość korzystania z działalności nierejestrowanej (zobacz szczegóły).

 

Działalność nierejestrowana a składki ZUS

Osoba spełniająca warunki do skorzystania z działalności nieewidencjonowanej, nie posiada tytułu ubezpieczenia, w związku z czym nie podlega obowiązkowi ubezpieczeń.

Oznacza to, że osoba wykonująca działalność nierejestrowaną nie opłaca żadnych składek na ubezpieczenie społeczne. Nie opłaca również składki zdrowotnej.

 

Działalność nierejestrowana a podatek dochodowy

W tym przypadku sprawa nie jest już taka prosta. Brak zarejestrowanej działalności gospodarczej nie oznacza bowiem, że uzyskiwane przez nas dochody są zwolnione z opodatkowania. Pojęcie działalności nieewidencjonowanej odnosi się bowiem do braku wpisu w ewidencji działalności gospodarczej (CEIDG), nie zaś do braku ewidencji księgowych.

Osoba prowadząca działalność nierejestrowaną jest zatem zobowiązana do ewidencjonowania uzyskanych przychodów (oraz ewentualnie poniesionych kosztów) i odprowadzenia z tego tytułu należnego podatku dochodowego.

W związku z tym, iż osoba prowadząca działalność nierejestrowaną, zgodnie z ustawą nie prowadzi działalności gospodarczej, nie jest zobowiązana do odprowadzania miesięcznych zaliczek na PIT. Nie oznacza to jednak, że nie zapłaci tego podatku w ogóle. Uzyskane w ciągu roku zarobki będzie musiała bowiem wykazać w rozliczeniu rocznym PIT-36 w rubryce "działalność nierejestrowana".

Zarobki te podlegać będą opodatkowaniu na zasadach ogólnych. Oznacza to, że zastosowanie będzie tu mieć skala podatkowa (stawki PIT w wysokości 12% i 32%). Niemożliwe zaś będzie zastosowanie stawki liniowej w wysokości 19%.

Osoba prowadząca dzialalność nierejestrowaną może uzyskany przychód pomniejszyć o koszty uzyskania przychodu. Opodatkowaniu podlega zatem dochód, czyli przychód pomniejszony o koszty.

UWAGA! Kwestia uwzględnienia kosztów odnosi się jedynie do ustalenia podstawy opodatkowania, nie zaś do wyznaczenia limitu uprawniającego do wykonywania działalności nierejestrowanej. W tym drugim przypadku, limit ustalany jest bezwzględnie w oparciu o sam tylko przychód.

 

Jak dokumentować przychody w ramach działalności nierejestrowanej?

Osoba prowadząca działalność nieewidencjonowaną jest zobowiązana do dokumentowania uzyskanych przychodów. Zgodnie z ogólnymi przepisami, będzie zatem wydawała swoim klientom i kontrahentom rachunki opiewające na otrzymane kwoty.

Na podstawie wystawionych rachunków, kwoty przychodów należy następnie ująć w zbiorczym zestawieniu w postaci uproszczonej ewidencji przychodów i kosztów. Ewidencja taka może być prowadzona w dowolnej formie - na kartce papieru bądź w formie tabelki w Excelu. Zestawienie takie będzie ostatecznie bazą do określenia podstawy opodatkowania i obliczenia należnego podatku dochodowego.

 

Działalność nieewidencjonowana a podatek VAT

Kolejną kwestią, która pojawia się przy okazji rozważań nad działalnością nierejestrowaną, jest kwestia podatku od towarów i usług. Czy osoba prowadząca taką działalność będzie "vatowcem" i czy będzie zobowiązana do comiesięcznego rozliczania podatku VAT?

Odpowiedzi na to pytanie udzielają nam przepisy ogólne Ustawy o podatku VAT, a konkretnie art. 113 tejże ustawy. W aktualnym stanie prawnym, podmioty których przychody w ciągu roku nie przekroczyły kwoty 200 tys. zł są bowiem podmiotowo zwolnione z podatku VAT. Pisaliśmy o tym szczegółowo na tej stronie.

Jeśli zatem osoba prowadząca działalność nierejestrowaną, nie dokona dobrowolnego zgłoszenia do VAT, nie będzie podlegać temu podatkowi. W konsekwencji oznacza to możliwość wystawiania zwykłych rachunków (zamiast faktur VAT), jak również brak obowiązku składania deklaracji VAT oraz wysyłania Jednolitego Pliku Kontrolnego

 

Jeśli przekroczysz limit przychodu...

Co się dzieje z działalnością nierejestrowaną w momencie, gdy w którymś z miesięcy osiągniemy przychód wyższy od 2700 zł?

Zgodnie z ustawą, uzyskanie miesięcznego przychodu wyższego od 2700 zł oznacza, iż działalność nieewidencjonowana staje się automatycznie działalnością gospodarczą. Począwszy od dnia, w którym nastąpiło przekroczenie granicznego przychodu, osoba prowadząca dotychczas działalność nierejestrowaną, ma obowiązek złożenia w ciągu 7 dni wniosku o wpis do CEIDG.

Od tego momentu, osobę prowadzącą taką działalność zaczynają obowiązywać standardowe regulacje prawne. Wiąże się to m.in. z obowiązkiem prowadzenia Podatkowej Księgi Przychodów i Rozchodów oraz obowiązkiem podlegania ubezpieczeniom społecznym.

Składki ZUS nie od razu jednak wzrosną do standardowej wysokości. Przez pierwszych 6 miesięcy nową firmę obowiązywać będzie bowiem zwolnienie ze składek na ubezpieczenie społeczne (zobacz szczegóły), a przez kolejne dwa lata nowy przedsiębiorca płacić będzie składki ZUS w obniżonej wysokości. Zobacz więcej... 

Zobacz również:  Jak uzyskać wsparcie finansowe dla firmy?
  Podwyżka składek ZUS na 2024 rok
  Kiedy nie trzeba płacić składki zdrowotnej?
   

Powered by Web Agency
 

Chcesz otrzymywać bieżące informacje na ten temat?

Zamów nasz biuletyn:


Chcesz być na bieżąco

 w tym temacie?

Zamów nasz biuletyn:




Sonda

Czy płacił(a)byś ponad 1000 zł do ZUS, gdyby składki te były dobrowolne?