Składki ZUS - Aktualne i historyczne

 

 

Osoba niepełnoletnia, prowadząca działalność gospodarczą nie podlega ubezpieczeniom społecznym i nie ma obowiązku opłacania składek ZUS.

 

 

Pismo

z dnia 4 lipca 2025 r.

Centrala Zakładu Ubezpieczeń Społecznych

DI/200000/43/628/2025

 

Podleganie ubezpieczeniom społecznym przez małoletniego prowadzącego pozarolniczą działalność gospodarczą

 

 

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2024 r. poz. 236 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2025 r. poz. 350 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych (zwany dalej: Zakładem) w związku z wnioskiem złożonym w dniu 24 czerwca 2025 r., uzupełnionym w dniu 2 lipca 2025 r. przez (...) (zwany dalej: Przedsiębiorcą) uznaje stanowisko za prawidłowe w przedmiocie braku obowiązku podlegania i opłacania składek na ubezpieczenia społeczne przez osobę małoletnią prowadzącą działalność gospodarczą.

 

UZASADNIENIE

Wnioskiem złożonym 24 czerwca 2025 r. Przedsiębiorca wystąpił do Zakładu o wydanie indywidualnej interpretacji w trybie art. 34 ustawy - Prawo przedsiębiorców. W dniu 2 lipca 2025 r. Przedsiębiorca uzupełnił złożony wniosek.

 

Opis stanu faktycznego:

Przedsiębiorca prosi o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ust. 1 ustawy o działalności gospodarczej. W dniu (...) 06.2025 r. Przedsiębiorca NIP: (...) Pesel (...) założył działalność gospodarczą. W związku z tym, że Przedsiębiorca będący osobą prowadzącą działalność gospodarczą jest osobą małoletnią, ma wątpliwości czy podlega ubezpieczeniom społecznym i zdrowotnym z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej.

 

Stanowisko Przedsiębiorcy:

W ocenie Przedsiębiorcy jako osoba małoletnia nie podlega ubezpieczeniom społecznym i zdrowotnym z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej aż do momentu uzyskania pełnoletności (czyli do dnia r.) Przedsiębiorca prosi o wydanie decyzji w sprawie obowiązku podlegania pod obowiązkowe składki społeczne i zdrowotne.

W dniu 2 lipca 2025 r. Zakład wezwał Przedsiębiorcę do uzupełnienia wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji poprzez wniesienie opłaty za przedstawiony w treści wniosku stan faktyczny tj. podleganie osoby małoletniej prowadzącej działalność gospodarczą ubezpieczeniom społecznym na rachunek bankowy: PKO BP SA I Regionalny Oddział Korporacyjny w Warszawie I Centrum Korporacyjne w Warszawie: 61 1020 5590 0000 0302 8160 1019, tytułem realizacji sprawy nr: DI/200000/43/628/2025.

W dniu 2 lipca 2025 r. Przedsiębiorca uiścił opłatę za wniosek jednocześnie uzupełniając brak formalny wniosku.

 

Analiza stanu faktycznego w świetle stanu prawnego:

Zgodnie z przepisem art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej lub składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie Interpretacja indywidualna). Wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej może dotyczyć zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzeń przyszłych.

Natomiast w myśl art. 83d ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 34 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne. Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Zagadnienia dotyczące podlegania ubezpieczeniom społecznym, obowiązku opłacania składek i ustalania podstawy wymiaru składek na te ubezpieczenia regulowane są za pośrednictwem ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. W art. 6 ust. 1 tej ustawy ustawodawca wskazał katalog podmiotów objętych obowiązkiem ubezpieczenia emerytalnego i ubezpieczeń rentowych. Wyliczenie zawarte we wskazanym przepisie jest wyczerpujące i ma charakter zamknięty.

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 5 w związku z art. 8 ust. 6 pkt 1 tejże ustawy - obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polski są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych.

Z brzmienia ww. przepisów wynika zatem, że wnioskodawca posiadający wpis do CEIDG, będący przedsiębiorcą w rozumieniu przepisów ustawy - Prawo przedsiębiorców - podlega ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowym jako osoba prowadząca działalność gospodarczą. Jednak, zgodnie z art. 15 Kodeksu cywilnego małoletni, którzy ukończyli lat 13 mają ograniczoną zdolność do czynności prawnych. Do ważności czynności prawnej, jak wynika z art. 17 k.c., przez którą osoba ograniczona w zdolności do czynności prawnych zaciąga zobowiązanie lub rozporządza swoim prawem, potrzebna jest zgoda jej przedstawiciela ustawowego. Natomiast pełną zdolność do czynności prawnych nabywa się z chwilą uzyskania pełnoletności - art. 11 k.c.

W świetle powołanych wyżej przepisów Kodeksu cywilnego pełną zdolność do czynności prawnych posiada osoba pełnoletnia. Przepisy Kodeksu cywilnego regulujące zdolność do czynności prawnych mają znaczenie dla oceny czy osoba nie posiadająca pełnej zdolności prawnej może uzyskać status przedsiębiorcy w rozumieniu przepisów ustawy - Prawo przedsiębiorców - art. 4 tejże ustawy.

Powyższe znajduje potwierdzenie m.in. w wyroku z dnia 22 kwietnia 2009 r., VI Ca 1083/08 Sądu Apelacyjnego w Warszawie, który stwierdził, że prowadzenie działalności gospodarczej we własnym imieniu przez przedsiębiorcę wiąże się z dokonywaniem czynności prawnych przekraczających zakres wynikający z art. 14 § 2 k.c. i wymaga posiadania przez przedsiębiorcę będącego osobą fizyczną pełnej zdolności do czynności prawnych. Powyższe oznacza, że od momentu rozpoczęcia prowadzenia działalności gospodarczej do dnia uzyskania pełnoletności małoletni przedsiębiorca nie podlega ubezpieczeniom społecznym i nie ciąży na nim obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne.

W związku z powyższym Zakład uznaje stanowisko Przedsiębiorcy wyrażone w wniosku złożonym w dniu 24 czerwca 2025 r. za prawidłowe.

Jednocześnie informujemy, że Zakład nie jest uprawniony do dokonywania interpretacji przepisów, z których wywodzi się obowiązek podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu skutkujący obowiązkiem zgłoszenia do tych ubezpieczeń, gdyż zgodnie z art. 109a ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2024 r. poz. 146 z późn. zm.) interpretacje indywidualne, których mowa w art. 34 ustawy - Prawo przedsiębiorców, w zakresie spraw dotyczących objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym wydaje Prezes Narodowego Funduszu Zdrowia. W związku z tym Zakład na podstawie art. 66 § 1 i 2 Kodeksu postępowania administracyjnego zawiadamia iż Przedsiębiorca powinien wnieść odrębne podanie do właściwego organu celem ustalenia obowiązku podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu. Odrębne podanie złożone w terminie czternastu dni od daty doręczenia zawiadomienia uważa się za złożone w dniu wniesienia pierwszego podania.

 

POUCZENIE

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Przedsiębiorcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia.

Wydana decyzja wiąże Zakład wyłącznie w sprawie Przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla Przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust, 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, odwołanie do Sądu Okręgowego w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.

 

Zobacz również:	Dopłaty do składek ZUS wciąż czekają na przedsiębiorców
	Wizyta u psychologa w kosztach firmy
	Obiad w kosztach firmy