15/09/2021
Znamy już nową składkę zdrowotną. Przedsiębiorcy zapłacą składkę w wysokości 9% lub 4,9% od osiągniętego dochodu, w zależności od tego, w jaki sposób rozliczają się z fiskusem.
Ostatnie kilka tygodni upłynęło pod znakiem nieustającej batalii pomiędzy rządem a środowiskiem przedsiębiorców, które postulowało wprowadzenie zasadniczych zmian do ustaw zgłoszonych w ramach tzw. Polskiego Ładu.
Przypomnijmy, że przedstawione przez rząd przepisy zakładały m.in. drastyczne podwyżki w zakresie składki zdrowotnej. Zgodnie z rządową propozycją, osoby prowadzące działalność gospodarczą miały zapłacić składkę zdrowotną w kwocie odpowiadającej 9% rzeczywistych dochodów. W konsekwencji planowanych zmian, obciążenie składką zdrowotną w przypadku przedsiębiorców mogło wzrosnąć nawet 20-krotnie. Więcej na ten temat pisaliśmy w tym artykule.
Pod naciskiem środowiska przedsiębiorców, rząd ostatecznie wycofał się z tak wysokiej podwyżki składki zdrowotnej. Jednak jeszcze dwa tygodnie temu Minister Finansów, mówiąc o nowej składce zdrowotnej, wskazywał na przedział między 2,5% a 3,5%. Wszystko wskazywało również na to, że odliczalność składki zdrowotnej od podatku zostanie przynajmniej w części utrzymana. O szczegółach tych zapowiedzi pisaliśmy tutaj.
Rzeczywistość okazała się zgoła odmienna. Nowe, skorygowane projekty ustaw w ramach Polskiego Ładu trafiły właśnie do Sejmu. Nowe obciążenia fiskalne nie będą aż tak wysokie, jak to pierwotnie zapowiadano. Podwyżki nie zostaną też jednak złagodzone tak, jak się tego spodziewali przedsiębiorcy.
Składka zdrowotna 4,9% ale tylko na podatku liniowym
Zasadnicza korekta, jaka znalazła się w nowej wersji ustawy, to obniżenie składki zdrowotnej dla osób prowadzących działalność gospodarczą. Według nowych zasad, składka zdrowotna odprowadzana będzie w kwocie równej 4,9% rzeczywistych dochodów przedsiębiorcy (zamiast wcześniej zapowiadanych 9%).
Ponadto, wprowadzona została minimalna kwota składki zdrowotnej, która wynosić będzie 9% minimalnego wynagrodzenia. W 2022 roku wynagrodzenie minimalne wynosić będzie 3010 zł, w związku z czym minimalna kwota składki zdrowotnej wyniesie 270,90 zł. Oznacza to, że składka minimalna obowiązywać będzie dla miesięcznych dochodów w przedziale od 0 zł do 5510 zł. Dla dochodów powyżej 5510 zł, składka naliczana będzie jako 4,9% dochodu.
Powyższe zasady dotyczyć będą jednak tylko tych przedsiębiorców, którzy rozliczają się podatkiem liniowym. W przypadku takich osób, oznacza to realny wzrost obciążeń fiskalnych z 19% do 23,9%.
Przedsiębiorcy rozliczający podatek według skali podatkowej, w nowej wersji ustawy nie zostali objęci tą korektą. Oznacza to, że firmy takie będą płacić składkę zdrowotną w wysokości 9% dochodów.
Czy to oznacza, że firmy na podatku liniowym zostały w Polskim Ładzie potraktowane łagodniej? Niekoniecznie. Należy bowiem pamiętać, iż rozliczanie PIT według skali podatkowej wiąże się z możliwością wykorzystania kwoty wolnej od podatku. A ta od przyszłego roku wzrasta do poziomu aż 30 tys. zł. Oznacza to, że pierwsze 30 tys. zł dochodu pozostaje nieopodatkowane. To zaś oznacza, że efektywna stawka podatku znacznie się obniża.
Ponadto, osoby rozliczające się według skali podatkowej korzystają - już na wstępie - z niższej stawki podatkowej, która wynosi 17% (w porównaniu do 19% w przypadku liniowców). W połączeniu z możliwością wykorzystania wysokiej kwoty wolnej, efektywna stawka podatku może spaść nawet poniżej 10%. Wszystko zależy jednak od wysokości dochodów konkretnego przedsiębiorcy.
Co istotne, firmy na skali podatkowej mogą również stosować wspólne rozliczenie z małżonkiem, jak również korzystać z szeregu ulg i odliczeń (np. ulgi prorodzinnej), które to przywileje niedostępne są dla przedsiębiorców na podatku liniowym.
AKTUALIZACJA (06.10.2021): Firmy rozliczające podatek według skali będą mogły również korzystać z ulgi dla klasy średniej (zobacz szczegóły).
Wszystkie te czynniki sprawiają, że pomimo wyższego poziomu składki zdrowotnej na poziomie 9%, rozliczenie według skali podatkowej w wielu przypadkach może być wciąż bardziej korzystne niż podatek liniowy z niższą składką zdrowotną w wysokości 4,9%. Opłacalność danej formy rozliczenia zależeć będzie bowiem nie tylko od poziomu dochodu, ale również od wielu innych uwarunkowań. O tym, jakie to uwarunkowania oraz jaką formę opodatkowania opłaca się wybrać bardziej, pisaliśmy szczegółowo w tym poradniku.
Składka zdrowotna będzie nieodliczalna
Zapowiedzi Ministerstwa Finansów sprzed dwóch tygodni nie sprawdziły się nie tylko w odniesieniu do samej stawki składki zdrowotnej. Wbrew zapowiedziom, nowa wersja ustawy nie wprowadziła bowiem również żadnych korekt w kwestii możliwości odliczenia składki zdrowotnej od podatku.
Sugerowane wcześniej utrzymanie choć częściowej odliczalności składki zdrowotnej nie znalazło odzwierciedlenia w nowej wersji przepisów. Oznacza to, że od stycznia 2022 roku całość składki zdrowotnej będzie wydatkiem, którego nie będzie można odliczyć od podatku, ani nawet od dochodu.
Brak możliwości odliczenia składki zdrowotnej dotyczyć będzie zarówno liniowców, jak i przedsiębiorców na skali podatkowej. Składki nie odliczą od podatku również pozostałe grupy przedsiębiorców, a więc osoby na podatku ryczałtowym oraz na karcie podatkowej. Te grupy przedsiębiorców zapłacą jednak składkę zdrowotną na jeszcze innych zasadach.
Składka zdrowotna na ryczałcie
Przedsiębiorcy rozliczający podatek na zasadach ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych zapłacą składkę zdrowotną w stałej kwocie.
To również istotna zmiana względem poprzedniej wersji przepisów, gdyż pierwotnie ustawa zakładała dla tej grupy firm składkę w wysokości 1/3 kwoty podatku.
Ostatecznie jednak ustawa, która wpłynęła do Sejmu, zakłada uzależnienie składki zdrowotnej dla ryczałtowców od poziomu przeciętnego wynagrodzenia. Firmy na ryczałcie zapłacą jedną z trzech kwot, w zależności od przedziału, w jakim kształtują się ich roczne przychody:
- przychody < 60 000 zł -> składka zdrowotna jako 9% od kwoty 60% przeciętnego wynagrodzenia (składka ok. 300 zł)
- przychody 60 000 - 300 000 zł -> składka zdrowotna jako 9% od kwoty 100% przeciętnego wynagrodzenia (składka ok. 500 zł)
- przychody > 300 000 zł -> składka zdrowotna jako 9% od kwoty 180% przeciętnego wynagrodzenia (składka ok. 900 zł)
Składka zdrowotna w stałej kwocie może stanowić dla wielu przedsiębiorców zachętę do zmiany formy opodatkowania i wyboru od przyszłego roku ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Zwłaszcza po uwzględnieniu faktu, że od kilku miesięcy obowiązują obniżone stawki podatkowe ryczałtu, a od przyszłego roku mają one ulec kolejnym obniżkom. Więcej na ten temat pisaliśmy tutaj.
Składka zdrowotna na karcie podatkowej
Jeszcze inne zasady naliczania składki zdrowotnej obowiązywać będą w przypadku osób rozliczających się na podstawie karty podatkowej. W tym przypadku składka zdrowotna będzie jeszcze niższa niż na ryczałcie i wynosić będzie 9% od wynagrodzenia minimalnego. W 2022 roku kwota składki zdrowotnej dla firm na karcie podatkowej wynosić będzie zatem jedynie 270,90 zł.
Przypomnijmy jednak, że od stycznia ta atrakcyjna forma opodatkowania ulega "zamrożeniu". Oznacza to, że od 2022 roku kartą podatkową będą mogły rozliczać się jedynie te firmy, które zdecydowały się na tę formę opodatkowania do końca grudnia 2021 roku. Od 2022 roku nie będzie już bowiem możliwości dokonania takiego wyboru.
Jeśli chcesz otrzymywać bieżące informacje na ten temat, zapisz się na nasz newsletter:
| Zobacz również: | Jak uzyskać wsparcie finansowe dla firmy? |
| Składka zdrowotna na nowych zasadach | |
| Składki ZUS w 2022 roku jeszcze wyższe niż zakładano | |
