Składki ZUS - Aktualne i historyczne

  • Zwiększ rozmiar czcionki
  • Domyślny  rozmiar czcionki
  • Zmniejsz rozmiar czcionki

Nowy Ład: Składka zdrowotna będzie dużo wyższa

 

16/05/2021

zus-duzy

Nowy Ład to nie tylko podwyższenie kwoty wolnej od podatku. To również zmiany w zakresie składki zdrowotnej, której wysokość zależeć ma od poziomu dochodów. Dla dużej części przedsiębiorców oznacza to istotną podwyżkę obciążeń podatkowych. Kto zyska, a kto straci w nowym systemie podatkowym?

 



Założenia tzw. Nowego Ładu ogłoszone właśnie przez premiera Mateusza Morawieckiego, przedstawiane są w mediach głównego nurtu przede wszystkim od strony pozytywów, tj. zwiększenia kwoty wolnej od podatku do kwoty 30 tys. zł oraz podwyższenia progu podatkowego do wartości 120 tys. zł. O zmianach tych pisaliśmy szczegółowo na tej stronie.

Te wyczekiwane od dawna zmiany w systemie podatkowym miały szansę stać się historycznym punktem zwrotnym dla polskich przedsiębiorców, którzy od lat oczekiwali zmniejszenia obciążeń podatkowych. Na skalę tych obciążeń wpływa jednak nie tylko wysokość stawki PIT oraz wartość kwoty wolnej od podatku. Na stopień obciążenia daninami wpływa również, a może przede wszystkim - wysokość składek ZUS oraz wartość odprowadzanej składki zdrowotnej.


Niestety, ogłoszone przez premiera zmiany w zakresie naliczania składki zdrowotnej spowodują, iż większość przedsiębiorców, zamiast spadku obciążeń, odczuje istotną ich podwyżkę.

Przypomnijmy, że w obecnym stanie prawnym, osoby prowadzące działalność gospodarczą odprowadzają składkę zdrowotną w ryczałtowej wysokości. Wysokość składki zdrowotnej waloryzowana jest co roku, a jej podstawę stanowi 75% przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw. O tym, w jaki sposób ustalana jest obecnie wysokość składki zdrowotnej, piszemy szczegółowo na tej stronie.

Aktualnie obowiązująca wysokość składki zdrowotnej dla osób prowadzących działalność gospodarczą wynosi 381,81 zł miesięcznie i jest to kwota niezależna od wartości osiąganych przez przedsiębiorcę dochodów.

Według rządowych zapowiedzi, ten stan ma jednak ulec istotnej zmianie. Tzw. Nowy Ład zakłada bowiem, że każdy przedsiębiorca zapłaci składkę zdrowotną w zmiennej wysokości, uzależnionej od wysokości osiąganych dochodów. Zapowiedź taka ogłoszona została oficjalnie przez premiera Mateusza Morawieckiego podczas prezentacji założeń Nowego Ładu:

"Oprzemy się na nowych źródłach finansowania z nowej składki, składki liniowej, bez możliwości jej odpisania od podatku."

Zapowiedź tę, jeszcze tego samego dnia, w wywiadzie dla PAP potwierdził również wiceminister finansów, Jan Sarnowski:

"Trzeci element to zmiany dotyczące ujednolicenia zasad odprowadzania składki zdrowotnej. Będzie ona wynosić 9%, ale obejmie - na tych samych zasadach - zarówno pracowników, jak i osoby prowadzące działalność gospodarczą. Poza tym składka zdrowotna nie będzie zmniejszać podatku, jak jest obecnie. Nie będzie też pomniejszać dochodu do opodatkowania."

W nowym systemie, składka zdrowotna obliczana będzie zatem jako 9% realnego dochodu przedsiębiorcy. Składkę mniejszą lub równą dotychczasowej składce zapłacą więc osoby osiągające dochody nie wyższe niż 4242 zł. Powyżej tego poziomu dochodów, składka zdrowotna będzie odpowiednio wyższa niż obecnie. Co jednak równie istotne, przedsiębiorcy stracą możliwość odliczenia składki zdrowotnej od podatku. Składki tej nie odliczą również od dochodu, ani nie zaliczą w koszty uzyskania przychodów.

Przypomnijmy, że w obecnym stanie prawnym, znaczna część składki zdrowotnej podlega odliczeniu od podatku. Przedsiębiorca odprowadza co miesiąc składkę w wysokości 381,81 zł, ale jednocześnie ma możliwość pomniejszenia podatku o część tej składki w kwocie 328,78 zł. Oznacza to że realne obciążenie składką zdrowotną wynosi jedynie 53 zł miesięcznie. Zapowiadane zmiany oznaczają zwielokrotnienie tego obciążenia.

Czy zatem korzyści wynikające ze zwiększenia kwoty wolnej będą wyższe od kosztów wynikających z podwyższonej składki zdrowotnej? To zależy od konkretnego przypadku i poziomu dochodów, jakie osiąga przedsiębiorca.

Według rządowych zapowiedzi, na zmianach w systemie podatkowym skorzysta ok. 500 tysięcy małych przedsiębiorców. Tymczasem w Polsce zarejestrowanych mamy ok. 2 milionów działalności gospodarczych. Kto zatem zyska, a kto straci na zapowiadanych zmianach? Policzmy to na przykładach.

 

Przykład 1

Pan Jerzy prowadzi działalność gospodarczą, osiągając przeciętnie 4000 zł dochodu miesięcznie. Ze względu na poziom dochodów, Pan Jerzy rozlicza podatek dochodowy według skali podatkowej, tj. wg stawki 17%.

Przeciętnie, co miesiąc Pan Jerzy wylicza więc zaliczkę na PIT w wysokości:

17% * 4000 = 680 zł

Kwota wolna od podatku wynosi obecnie 3091 zł. Podatek w skali roku pomniejszany jest zatem o kwotę 525,12 zł. Dla uproszczenia przyjmijmy zatem, że w każdym z miesięcy, zaliczkę na podatek pomniejszamy o 1/12 tej kwoty. Miesięczny podatek wyniesie więc:

680 - (525,12/12) = 636,24 zł

Obecnie Pan Jerzy odprowadza ryczałtową składkę zdrowotną w wysokości 381,81 zł. Z racji opłacania składki zdrowotnej, Pan Jerzy ma prawo odliczenia części składki od podatku. Kwota podlegająca odliczeniu wynosi 328,78 zł. Miesięczna kwota podatku wynosi więc ostatecznie:

636,24 - 328,78 = 307,46 zł

Policzmy teraz, jakie jest łączne obciążenie Pana Jerzego z tytułu danin podatkowo-składkowych (dla uproszczenia pomijamy pozostałe składki ZUS, gdyż sposób ich rozliczania nie ulega zmianom w Nowym Ładzie). Suma podatku dochodowego oraz składki zdrowotnej wynosi obecnie:

307,46 + 381,81 = 689,27 zł

Teraz policzmy, ile wyniosłyby daniny płacone przez Pana Jerzego po zmianach wprowadzonych w ramach Nowego Ładu.

Kwota wolna od podatku wzrasta do 30000 zł, co oznacza że w skali roku Pan Jerzy zapłaci podatek mniejszy o:

30 000 * 17% = 5100 zł

Dla uproszczenia przyjmijmy, że kwota pomniejszająca podatek w skali miesiąca to 1/12 kwoty rocznej:

5100 / 12 = 425 zł

Podatek w wysokości 17% uwzględniający nową kwotę wolną wyniesie więc:

680 - 425 = 255 zł

W nowym systemie, Pan Jerzy zapłaci składkę zdrowotną nie w wysokości ryczałtowej, lecz w wysokości stanowiącej 9% dochodu:

4000 * 9% = 360 zł

W nowym systemie, Pan Jerzy nie odliczy jednak składki zdrowotnej od podatku, tak więc łączna wartość obciążeń wyniesie:

255 + 360 = 615 zł

Jak widzimy, obciążenie podatkowo-składkowe Pana Jerzego spadło względem obecnego systemu z 689 zł do 615 zł. Spadek tego obciążenia nie będzie jednak tak znaczny, jak wynikałoby to z ogromnego wzrostu kwoty wolnej od podatku. Spadek podatku niwelowany jest bowiem brakiem możliwości odliczenia składki zdrowotnej od podatku.

Sytuacja będzie jednak wyglądać całkowicie inaczej w przypadku przedsiębiorcy osiągającego dochody wyższe niż Pan Jerzy. Spójrzmy na przykład poniżej.

 

Przykład 2

Pani Anna prowadzi działalność gospodarczą, osiągając przeciętnie 9000 zł dochodu miesięcznie. Ze względu na poziom dochodów, Pani Anna rozlicza podatek dochodowy według stawki liniowej, tj. 19%.

Przeciętnie, co miesiąc Pani Anna wylicza więc zaliczkę na PIT w wysokości:

19% * 9000 = 1710 zł

Ze względu na podatek liniowy, Pani Anna obecnie nie ma możliwości uwzględnienia kwoty wolnej od podatku.

Obecnie Pani Anna odprowadza ryczałtową składkę zdrowotną w wysokości 381,81 zł. Z racji opłacania składki zdrowotnej, Pani Anna ma prawo odliczenia części składki od podatku. Kwota podlegająca odliczeniu wynosi 328,78 zł. Miesięczna kwota podatku wynosi więc ostatecznie:

1710 - 328,78 = 1381,22 zł

Policzmy teraz, jakie jest łączne obciążenie Pani Anny z tytułu danin podatkowo-składkowych (podobnie jak w poprzednim przykładzie, pominiemy pozostałe składki ZUS). Suma podatku dochodowego oraz składki zdrowotnej wynosi obecnie:

1381,22 + 381,81 = 1763,03 zł

Teraz policzmy, ile wyniosłyby daniny płacone przez Panią Annę po zmianach wprowadzonych w ramach Nowego Ładu.

W związku z tym, że próg podatkowy zostaje podwyższony do 120 tys. zł, dla Pani Anny bardziej korzystnym będzie rezygnacja z podatku liniowego i przejście na skalę podatkową. W tej sytuacji, Pani Anna zapłaci bowiem podatek według stawki 17%, zamiast liniowej stawki 19%. Podatek wyniesie więc:

17% * 9000 = 1530 zł

Kwota wolna od podatku wzrasta do 30000 zł, co oznacza że w skali roku Pani Anna zapłaci podatek mniejszy o:

30 000 * 17% = 5100 zł

Dla uproszczenia przyjmijmy, że kwota pomniejszająca podatek w skali miesiąca to 1/12 kwoty rocznej:

5100 / 12 = 425 zł

Podatek w wysokości 17% uwzględniający nową kwotę wolną wyniesie więc:

1530 - 425 = 1105 zł

W nowym systemie, Pani Anna zapłaci składkę zdrowotną nie w wysokości ryczałtowej, lecz w wysokości stanowiącej 9% dochodu:

9000 * 9% = 810 zł

W nowym systemie, Pani Anna nie odliczy jednak składki zdrowotnej od podatku, tak więc łączna wartość obciążeń wyniesie:

1105 + 810 = 1915 zł

Jak widzimy, obciążenie podatkowo-składkowe Pani Anny w nowym systemie wzrośnie z 1763 zł do 1915 zł. Dzieje się tak pomimo wysokiej kwoty wolnej a także pomimo możliwości skorzystania z niższej stawki PIT. Korzyści z tego wynikające zostają bowiem całkowicie "zjedzone" przez drastyczny wzrost składki zdrowotnej oraz brak możliwości jej odliczenia od podatku.

Jak widać, o tym, czy Nowy Ład wpłynie korzystnie na sytuację finansową przedsiębiorcy, decydować będzie poziom jego dochodów. Korzyści wynikające z nowego systemu zanotują osoby o najniższych dochodach. Wraz ze wzrostem dochodu, korzyści będą coraz mniejsze. Dochód w okolicach 5 tys. zł wyzeruje te korzyści, a każda nadwyżka ponad tę kwotę będzie powodować coraz większy wzrost obciążeń fiskalnych względem obecnego systemu.

Przedsiębiorcy osiągający dochody powyżej 5 tys. zł miesięcznie nie skorzystają zatem na zmianach podatkowych wprowadzanych w ramach Nowego Ładu. W ich przypadku pozostaje jedynie mieć nadzieję, że w trakcie prac nad finalnymi przepisami może jeszcze dojść do istotnych zmian w zakresie sposobu ustalania wysokości składki zdrowotnej. Jeżeli jednak do tego nie dojdzie, dla setek tysięcy przedsiębiorców nowa rzeczywistość podatkowa oznaczać będzie realne i istotne podwyższenie obciążeń podatkowych.

Jeśli chcesz otrzymywać bieżące informacje na ten temat, zapisz się na nasz newsletter:

 

 

Zobacz również:  Jak uzyskać wsparcie finansowe dla firmy?
  Bezzwrotne dofinansowanie dla firm
  Koronawirus: Dotacje i świadczenia dla firm
   

Powered by Web Agency
 

Chcesz otrzymywać bieżące informacje na ten temat?

Zamów nasz biuletyn:


Chcesz być na bieżąco

 w tym temacie?

Zamów nasz biuletyn:




Sonda

Czy płacił(a)byś ponad 1000 zł do ZUS, gdyby składki te były dobrowolne?