29/05/2018
(18/07/2016)
Przedsiębiorca przebywający na zwolnieniu chorobowym nie płaci składek ZUS za okres choroby. Zasada ta nie dotyczy jednak składki zdrowotnej, którą zapłacimy zawsze w 100%, nawet w przypadku niezdolności do pracy. Skąd to rozróżnienie?
Osoba prowadząca działalność gospodarczą ma możliwość pomniejszenia składek ZUS za okres niezdolności do pracy. Okresem takim może być nie tylko okres choroby, ale również okres urlopu opiekuńczego, urlopu macierzyńskiego lub urlopu ojcowskiego.
Przedsiębiorca może obniżyć wysokość płaconych składek proporcjonalnie do czasu trwania niezdolności do pracy. W ten sposób możemy zaoszczędzić spore kwoty pieniędzy, pomniejszając wysokość:
- składki emerytalnej,
- składki rentowej,
- składki wypadkowej,
- składki chorobowej,
- składki na Fundusz Pracy.
W jaki sposób liczymy wysokość obniżonych składek? Sprawdźmy na przykładzie.
Przykład
W kwietniu Pan Wojciech przebywał na urlopie opiekuńczym przez okres 12 dni. Oznacza to, że jest zobowiązany do zapłaty składek na ubezpieczenie społeczne jedynie za pozostałych 18 dni kwietnia. W jaki sposób powinien obliczyć należną daninę dla ZUS za miesiąc kwiecień?
Pełna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne za miesiąc kwiecień wynosi 2665,80 zł.
Podstawa wymiaru za jeden dzień kwietnia wynosi więc:
2665,80 / 30 = 88,86 zł
Podstawa wymiaru składek za 18 dni kwietnia wynosi:
88,86 * 18 = 1599,48 zł
Od tej podstawy należy obliczyć wszystkie składki według obowiązujących aktualnie stawek:
| - składka emerytalna | 1599,48 * 19,52% | = 312,22 |
| - składka rentowa | 1599,48 * 8,00% | = 127,96 |
| - składka chorobowa | 1599,48 * 2,45% | = 39,19 |
| - składka wypadkowa | 1599,48 * 1,67% | = 26,71 |
| - składka na Fundusz Pracy | 1599,48 * 2,45% | = 39,19 |
Łącznie składki na ubezpieczenie społeczne wyniosą więc 545,27 zł. Dla porównania, w miesiącu, w którym Pan Wojciech pracowałby przez cały miesiąc, płaciłby pełne składki w wysokości 908,76 zł.
W wyniku pomniejszenia składek ZUS, oszczędność przedsiębiorcy wyniesie:
908,76 - 545,27 = 363,49 zł
Składka zdrowotna płatna w całości
Oszczędność przedsiębiorcy byłaby jeszcze wyższa, gdyby nie fakt, że zredukowaniu mogą ulec jedynie składki na ubezpieczenie społeczne. Takiemu obniżeniu nie podlega natomiast składka zdrowotna. Zgodnie bowiem z obowiązującymi przepisami, składka zdrowotna musi zostać opłacona zawsze w pełnej wysokości, niezależnie od tego ile dni w miesiącu przedsiębiorca rzeczywiście był zdolny do pracy.
Nawet zatem w przypadku, gdy przedsiębiorca z przytoczonego powyżej przykładu, przebywać będzie na urlopie opiekuńczym przez wszystkie 30 dni kwietnia, składkę zdrowotną zobowiązany będzie zapłacić w pełnej wysokości, bez żadnych potrąceń.
Nie ma przy tym znaczenia, jaki jest powód przerwy w wykonywaniu działalności. Składkę w pełnej wysokości odprowadzają zarówno osoby niezdolne do pracy z powodu choroby, jak i te przebywające na urlopie opiekuńczym, macierzyńskim czy ojcowskim.
Skąd wynika ta odmienność w sposobie rozliczania składek na ubezpieczenie społeczne i składki zdrowotnej? Trudno doszukiwać się tu logicznych przyczyn takiego rozróżnienia. Możemy jedynie przypuszczać, iż wynika to z nadmierności aktów prawnych regulujących te kwestie. Składki na ubezpieczenie społeczne regulowane są bowiem jedną ustawą (ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych), a składka zdrowotna jest regulowana inną ustawą (ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej).
W pierwszej z wymienionych ustaw przewidziano możliwość redukowania wysokości składek, w drugiej natomiast o takiej możliwości zapomniano. Efektem rozdzielenia składek na dwie różne ustawy są również dwie różne podstawy wymiaru obowiązujące oddzielnie dla składki zdrowotnej i oddzielnie dla składek na ubezpieczenie społeczne. Podstawę wymiaru dla składki zdrowotnej stanowi bowiem 75% przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw, podczas gdy dla składek na ubezpieczenie społeczne podstawę tę stanowi 60% wynagrodzenia prognozowanego.
Nie jest to zresztą jedyny przykład rozbieżności w traktowaniu dwóch podobnych aspektów z powodu namnożenia aktów prawnych i braku ich synchronizacji. Podobne rozbieżności można by mnożyć bez końca. Doskonałym przykładem jest chociażby porównanie tych samych pojęć funkcjonujących w ustawie o VAT i ustawie o PIT. Już na wstępie obie ustawy np. zupełnie inaczej definiują pojęcie "działalności gospodarczej". Zdarza się więc, iż jedna i ta sama osoba jest przedsiębiorcą zgodnie z definicją ustawy o VAT, ale w oparciu o ustawę o PIT już przedsiębiorcą nie jest. Obie wymienione ustawy w odmienny sposób podchodzą również do pojęcia przychodu.
Istnienie takich rozbieżności stwarza, z jednej strony chaos informacyjny skutkujący niepewnością prowadzenia działalności gospodarczej, a z drugiej - generuje ogromne nakłady czasowe ze strony przedsiębiorców, którzy muszą ogarnąć niezliczoną ilość sprzecznych ze sobą przepisów.
Może już więc czas najwyższy, aby obowiązujące w Polsce przepisy ujednolicić. Przykład kilku różnych składek obowiązujących drobnego przedsiębiorcę może stanowić punkt wyjścia do dyskusji nad takimi zmianami.
Pytanie tylko czy zmiany takie można osiągnąć poprzez kolejne nowelizacje ustaw. Bałagan prawny towarzyszy nam od lat a każda kolejna nowelizacja jakiejkolwiek ustawy ten bałagan zawsze tylko wzmaga. Może więc przyszedł już czas, aby pomyśleć nad swoistym "resetem" i stworzeniem całego systemu podatkowego zupełnie od nowa.
| Zobacz również: | Rejestracja firmy za granicą |
| Odliczenie składki zdrowotnej | |
| Likwidacja składki zdrowotnej odsunięta | |
