31/12/2012
Umorzenie zaległych składek ZUS stało się faktem. Zakończył się proces legislacyjny w sprawie ustawy umorzającej składki ZUS przedsiębiorców. Ustawa wejdzie w życie 15 stycznia 2013 roku. Kto skorzysta z umorzenia? Jak złożyć wniosek o umorzenie składek?
W dniu 18 grudnia 2012 r. Prezydent RP podpisał Ustawę o umorzeniu należności powstałych z tytułu nieopłaconych składek przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność. Ustawa wejdzie w życie 15 stycznia 2013 r. Od tego dnia przedsiębiorcy będą mogli składać wnioski o umorzenie nieopłaconych składek ZUS.
Ustawa przewiduje możliwość umorzenia przedsiębiorcom zaległych składek na własne ubezpieczenie społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz składek na Fundusz Pracy należnych za okres od 1 stycznia 1999 r. do 28 lutego 2009 r. Składki ZUS mogą zostać umorzone przedsiębiorcy, niezależnie od przyczyny powstania zaległości.
Umorzeniu podlegają składki na własne ubezpieczenie przedsiębiorców (umorzenie nie obejmuje składek należnych za pracowników). Umorzenie obejmie jedynie składki zaległe, a więc jedynie te, które nie zostały do tej pory opłacone. Ustawa nie przewiduje natomiast zwrotu już opłaconych składek.
Umorzeniem objęte są również odsetki za zwłokę, opłaty prolongacyjne, koszty upomnienia, opłaty dodatkowe jak również naliczone do tej pory koszty egzekucyjne.
Umorzenie tylko na wniosek
Składki ZUS nie będą umarzane "z automatu". Przedsiębiorca zalegający ze składkami powinien złożyć do ZUS odpowiedni wniosek oraz spełnić warunki przewidziane ustawą.
Wniosek można złożyć w ciągu 24 miesięcy od dnia wejścia ustawy w życie, czyli do stycznia 2015 roku. Termin ten dotyczy osób, w przypadku których ZUS oficjalnie potwierdził już wysokość zadłużenia.
Osoby, które nadal toczą spory sądowe o podleganie ubezpieczeniom społecznym, na złożenie wniosku mają 12 miesięcy od dnia uprawomocnienia się decyzji (chyba że termin 24 miesięcy okaże się dłuższy).
Jakie warunki należy spełnić aby uzyskać umorzenie?
Umorzeniu podlegają jedynie składki ZUS za okres od 1 stycznia 1999 r. do 28 lutego 2009 r. Przedsiębiorca składający wniosek o umorzenie, otrzyma od ZUS decyzję określającą warunki umorzenia. Zgodnie z ustawą warunkiem umorzenia jest nieposiadanie przez przedsiębiorcę zaległości składkowych niepodlegających umorzeniu. Zaległości niepodlegające umorzeniu to m.in. składki za okres nieobjęty umorzeniem, a więc za okres po 28 lutego 2009, jak również wszelki nieopłacone składki ZUS za pracowników.
Jeżeli występują takie właśnie zaległości niepodlegające umorzeniu, ZUS poinformuje o tym przedsiębiorcę, a ten ma 12 miesięcy na spłatę tych zaległości.
Dopiero po spłacie zaległości niepodlegających umorzeniu, ZUS wydaje decyzję o umorzeniu pozostałych, objętych umorzeniem, składek ZUS (składek na własne ubezpieczenie za okres 1999-2009).
Nie każdy skorzysta od razu
Konieczność respektowania przepisów unijnych spowodowała, iż ustawa podzieliła przedsiębiorców na dwie grupy. W związku z tym, dla różnych przedsiębiorców, różny będzie sposób i czas przyznania umorzenia.
Ustawa dzieli przedsiębiorców na dwie grupy:
- Przedsiębiorcy, którzy zamknęli działalność gospodarczą przed dniem 1 września 2012 r. i nie prowadzą jej nadal w dniu wydania przez ZUS decyzji określającej warunki umorzenia oraz
- Pozostali przedsiębiorcy, a więc wszyscy Ci, którzy nadal prowadzą działalność lub prowadzili ją choćby jeden dzień po dniu 31 sierpnia września 2012 r. lub prowadzili ją w dniu wydania przez ZUS decyzji określającej warunki umorzenia.
WAŻNE:
Określenie "zamknięcie działalności" odnosi się do jej całkowitej likwidacji. Osoby które jedynie zawiesiły działalność, ale jej całkowicie nie wyrejestrowały, kwalifikują się do grupy 2.
Osoby kwalifikujące się do grupy 1, tj. te które zamknęły działalność gospodarczą do 31 sierpnia 2012 r., po złożeniu wniosku o umorzenie i spełnieniu warunków przewidzianych ustawą, uzyskują automatycznie umorzenie składek ZUS z mocy samej ustawy.
W nieco gorszej sytuacji znajdują się osoby zakwalifikowane do grupy 2. Te osoby będą musiały poczekać do czasu, aż ustawa zostanie notyfikowana przez Komisję Europejską. Notyfikacja Komisji Europejskiej nastąpi najwcześniej za kilka, jeśli nie kilkanaście miesięcy.
Osoby zakwalifikowane do grupy 2 mogą jednak składać wnioski o umorzenie już od stycznia 2013 r., nie czekając na notyfikację. Decyzję o warunkach umorzenia będą mogli jednak otrzymać dopiero po notyfikowaniu ustawy przez KE. Oczywiście, osoby takie mogą wybrać kolejność odwrotną, tj. poczekać na notyfikację KE i dopiero wtedy złożyć wniosek o umorzenie składek.
Zawieszenie postępowań egzekucyjnych
Złożenie wniosku o umorzenie składek powoduje zawieszenie postępowań egzekucyjnych a w przypadku osób, które spłacały układy ratalne - wyłączenie od zapłaty niespłaconej części układu.
Ale uwaga! Tylko w przypadku grupy 1, zawieszenie takie dokonuje się z automatu już w chwili złożenia wniosku.
W przypadku grupy 2 (jeżeli wniosek zostanie złożony jeszcze przed notyfikacją KE) zawieszenie postępowania egzekucyjnego lub układu ratalnego odbywa się w oparciu o zasady pomocy de minimis. Oznacza to, że ZUS w takim przypadku będzie badał sytuację finansową przedsiębiorcy, w oparciu o którą podejmie decyzję o zawieszeniu postępowania, bądź odmowie takiego zawieszenia.
Zobacz również: | Jak uniknąć ZUS? |
Nowy okres przedawnienia składek ZUS | |
Kiedy nie trzeba płacić składek na Fundusz Pracy |