23/04/2025
Do nowej ustawy o składce zdrowotnej, w ostatnim momencie wrzucono przepis, który uniemożliwi przedsiębiorcom odzyskanie nadpłaconych składek zdrowotnych. Biuro legislacyjne Senatu uważa, że nowa ustawa jest niezgodna z Konstytucją.
Przypomnijmy, że w tym miesiącu uchwalona została nowelizacja ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej. Nowe przepisy wprowadzają zmiany w zasadach ustalania składki zdrowotnej oraz całkowicie likwidują możliwość odliczania składki zdrowotnej dla celów podatkowych. O tym, które firmy zyskają, a które stracą na zmianach przepisów, piszemy w tym artykule.
Jak się jednak okazało, oprócz samej wysokości składki, nowa ustawa zmieniła również szereg innych kwestii związanych z rozliczaniem składki zdrowotnej.
Po uchwaleniu nowych przepisów w Sejmie, ustawa trafiła do Senatu. Tam, senackie biuro legislacyjne zarzuciło nowej ustawie niezgodność z Konstytucją. Przedstawiciele biura legislacyjnego Kancelarii Senatu podnieśli bowiem zarzut, iż projekt ustawy został skierowany do Sejmu bez przeprowadzenia wymaganych prawem konsultacji publicznych. Senaccy prawnicy zauważyli również, że w procesie legislacyjnym pominięto także konieczny etap opiniowania ustawy.
To jednak nie wszystko. Biuro legislacyjne Senatu zwróciło bowiem uwagę również na jeden z przepisów, który został "wrzucony" do ustawy już po pierwszym czytaniu projektu w Sejmie. Według senackich prawników, doszło przy tym do naruszenia konstytucyjnej zasady wykonywania inicjatywy ustawodawczej oraz rozpatrywania projektu ustawy w trzech czytaniach.
Nie będzie zwrotu nadpłaty, bo jest za niska
Co zatem przemycono do ustawy, ryzykując jej niekonstytucyjność? Kwestionowany przepis, który wrzucono do ustawy w ostatnim momencie, dotyczy nadpłaty składek zdrowotnych, jaka powstaje na koncie przedsiębiorcy w ZUS po złożeniu rocznego rozliczenia składki zdrowotnej.
Składane w maju każdego roku, rozliczenie składki zdrowotnej może wykazać niedopłatę lub nadpłatę składek na koncie w ZUS. W tej drugiej sytuacji, każdy przedsiębiorca ma obecnie możliwość wnioskowania o zwrot nadpłaconych składek. O tym, jak otrzymać zwrot takiej nadpłaty, piszemy w tym artykule.
O tym, jak często występuje sytuacja takiej nadpłaty, niech świadczą liczby. Tylko w zeszłym roku z wnioskiem o zwrot nadpłaty wystąpiło aż 800 tysięcy przedsiębiorców, a łączna kwota nadpłat wyniosła aż 1,6 mld zł.
Te liczby musiały najwyraźniej zmartwić urzędników ZUS, gdyż już w trakcie procedowania ustawy, ukradkiem wrzucono do niej przepis ograniczający możliwość wnioskowania o takie zwroty.
Zgodnie z nowymi przepisami, zwrot nadpłaty będzie bowiem możliwy jedynie w sytuacji, gdy jej wysokość przekracza dziesięciokrotność kwoty kosztów upomnienia w postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Kwota takiego upomnienia wynosi obecnie 16 zł. Oznacza to, że w nowym stanie prawnym, zwrot nadpłaty nie będzie możliwy, jeśli jej wysokość nie przekracza kwoty 160 zł.
Przedsiębiorca, który w rocznym rozliczeniu składki zdrowotnej wykaże zatem 150 zł nadpłaty, w tym roku po raz ostatni będzie miał możliwość wnioskowania o zwrot tej kwoty na swój rachunek bankowy. Od przyszłego roku, nadpłata w takiej kwocie nie będzie kwalifikowała się do zwrotu, a jedynie do zaliczenia na poczet przyszłych składek (zobacz szczegóły).
Warto przy tym zauważyć, iż nowe zasady ustalania składki zdrowotnej, jakie mają zacząć obowiązywać od 2026 roku, nie znoszą obowiązku sporządzania rocznego rozliczenia składki zdrowotnej. Od przyszłego roku przedsiębiorcy nadal opłacać będą bowiem składki zdrowotne na zasadzie miesięcznych zaliczek, nadal co miesiąc składać będą deklaracje rozliczeniowe i nadal sporządzać będą co roku obowiązkowe roczne rozliczenia składki zdrowotnej. O tym, co jeszcze czeka przedsiębiorców w zakresie składki zdrowotnej od przyszłego roku, piszemy na tej stronie. Jeśli chcesz otrzymywać bieżące informacje na ten temat, zapisz się na nasz newsletter:
Zobacz również: | Jak uniknąć wysokich składek ZUS |
E-faktury: Będą dwa systemy do eFakturowania | |
Koniec z odliczaniem składki zdrowotnej | |