Składki ZUS - Aktualne i historyczne

06/05/2025

Zmiany w składce zdrowotnej zostały zawetowane. Oznacza to, że w przyszłym roku przedsiębiorcy zapłacą składkę na takich samych zasadach. Nie stracimy również odliczeń podatkowych, ani możliwości odzyskania nadpłat w składce zdrowotnej.

W dniu dzisiejszym Prezydent zawetował nowelizację ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej. Nowe przepisy miały zmienić zasady opłacania składki zdrowotnej przez przedsiębiorców oraz zlikwidować funkcjonujące obecnie odliczenia podatkowe .

Przypomnijmy, że nowa ustawa uchwalona została na początku kwietnia. Wbrew wcześniejszym zapowiedziom, nowe przepisy nie przywracały jednak "starych" zasad naliczania składki zdrowotnej dla firm, a więc nie wprowadzały ponownie jednej, ryczałtowej składki zdrowotnej dla wszystkich osób prowadzących działalność gospodarczą (zobacz szczegóły).

Uchwalone przez Sejm przepisy zakładały utrzymanie systemu, w którym wysokość składki zdrowotnej uzależniona byłaby od wybranej przez przedsiębiorcę formy opodatkowania. Inną składkę płaciłyby zatem osoby rozliczające się według skali podatkowej, inną płaciliby liniowcy, a jeszcze inną ryczałtowcy. Z kolei składka dla etatowców pozostałaby bez zmian.

Co więcej, powyżej pewnej kwoty dochodu (u liniowców) lub przychodu (u ryczałtowców) przedsiębiorcy płaciliby składkę procentową, uzależnioną od dochodu lub przychodu. Skutki finansowe wprowadzenia nowych przepisów byłyby różne dla różnych grup przedsiębiorców. O tym, kto straciłby, a kto zyskał na nowej składce zdrowotnej, pisaliśmy w tym artykule.

Zawetowanie ustawy oznacza utrzymanie dotychczasowych zasad opłacania składki zdrowotnej. W 2026 roku wysokość składki zdrowotnej ustalana będzie zatem na zasadach opisanych na tej stronie.

Zawetowanie ustawy oznacza, iż nie wejdą w życie także inne przepisy w niej zawarte. Przypomnijmy, że zakładały one również całkowitą likwidację ulg podatkowych związanych z odliczaniem składki zdrowotnej. Wejście ustawy w życie oznaczało zatem koniec odliczania składek zdrowotnych od podatku (firmy na karcie podatkowej), odliczania składki od dochodu u liniowców, jak również brak odliczeń składek od przychodu u ryczałtowców. O odliczeniach likwidowanych nową ustawą pisaliśmy na tej stronie. 

W uzasadnieniu do weta, Kancelaria Prezydenta wskazała na sytuację finansową w służbie zdrowia:

"Wielomiliardowy deficyt, niezatwierdzony plan finansowy NFZ–u na bieżący rok, niezapłacone nadwykonania za ostatni kwartał ubiegłego roku, eksperci wskazujący na potencjalny brak płynności w drugim półroczu bieżącego roku – brak możliwości finansowania na bieżąco świadczeń opieki zdrowotnej. (...) Skutkiem ustawy jest obniżenie wpływów do NFZ o co najmniej 5 mld złotych rocznie (...) jednocześnie nie został wskazany jednoznaczny sposób na pokrycie tego deficytu".

Ponadto, szefowa KPRP podkreśliła, że ustawa uchwalona została bez przeprowadzenia jakichkolwiek konsultacji społecznych:

"To w demokratycznym państwie prawnym absolutnie kwestia niedopuszczalna. Nie można wprowadzać tak istotnych zmian, skutkujących tak poważnymi skutkami finansowymi, dla każdego obywatela, dla każdego z nas, bez skonsultowania ze stroną społeczną."

Zawetowana ustawa zawierała również przepis, który uniemożliwiał przedsiębiorcom wnioskowanie o zwrot nadpłaconych składek zdrowotnych, w przypadku gdy nadpłata taka nie przekroczy określonej kwoty. O tym, dlaczego biuro legislacyjne Senatu uznało ten przepis za niekonstytucyjny, pisaliśmy w tym artykule. 

Zawetowanie ustawy oznacza, że nadpłaty składek zdrowotnych zwracane będą przedsiębiorcom tak jak dotychczas, a więc bez względu na jej wysokość. O tym, jak złożyć wniosek o zwrot nadpłaty, piszemy na tej stronie.