03/11/2022
Zgodnie z nowymi zasadami, ZUS nie może odmówić wypłaty zasiłku chorobowego z powodu nieobecności chorego w miejscu zamieszkania. To oznacza prawdziwą rewolucję w kwestii kontroli ZUS.
Przypomnijmy, że osoby podlegające ubezpieczeniu chorobowemu mają prawo do wypłaty zasiłku chorobowego za okres niezdolności do pracy. Zazwyczaj przyczyną takiej niezdolności jest choroba ubezpieczonego, a dokumentem niezbędnym do udowodnienia choroby jest wystawione przez lekarza zwolnienie lekarskie.
Co istotne, prawo do zasiłku chorobowego mają nie tylko osoby zatrudnione na umowach o pracę. Zasiłek chorobowy przysługuje bowiem także osobom prowadzącym działalność gospodarczą. W tym przypadku niezbędne jest jednak opłacanie dobrowolnej składki chorobowej. O tym, jakie warunki należy spełnić, aby otrzymać zasiłek chorobowy oraz w jakiej wysokości wypłacany jest zasiłek dla przedsiębiorcy, pisaliśmy szczegółowo w tym artykule.
Odmowa wypłaty zasiłku chorobowego
Sam fakt choroby potwierdzony zwolnieniem lekarskim nie zawsze oznacza jednak wypłatę należnego zasiłku chorobowego. Może się bowiem zdarzyć, iż pracodawca (w przypadku osób zatrudnionych na etat) lub ZUS (w przypadku osób samozatrudnionych) podejmie decyzję o dokonaniu kontroli prawidłowości wykorzystania zwolnienia lekarskiego.
Przez wiele lat, jedną z głównych przesłanek, na podstawie których ZUS odmawiał wypłaty zasiłku chorobowego, była nieobecność ubezpieczonego w miejscu zamieszkania.
Zgodnie z ustawą o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, ubezpieczony wykorzystujący zwolnienie od pracy w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia traci prawo do zasiłku chorobowego za cały okres tego zwolnienia. Ustawa nie określa jednak wprost, jakie zdarzenia mogą zostać zinterpretowane jako wykorzystanie zwolnienia niezgodnie z jego celem. Przez lata ZUS stronniczo uznawał zatem, że zdarzeniem takim jest m.in. nieobecność osoby chorej pod adresem wskazanym w dokumentach jako adres zamieszkania.
W dotychczasowej praktyce zatem osoba przebywająca na zwolnieniu lekarskim, której kontroler ZUS nie zastał pod wskazanym adresem, automatycznie traktowana była jako osoba wykorzystująca zwolnienie niezgodnie z przeznaczeniem. A to pociągało za sobą odmowę wypłaty zasiłku chorobowego.
Urzędników ZUS-u nie przekonywały przy tym argumenty ubezpieczonych o konieczności wyjścia z domu do apteki, lekarza, czy też tymczasowej zmiany adresu w celu kurowania się pod opieką rodziny.
ZUS całkowicie zmienia zasady
Wszystko wskazuje jednak na to, że urzędnicy ZUS właśnie zmienili zdanie w tej kwestii. I to o 180 stopni.
W nowej wersji wydawanego przez ZUS poradnika "Kontrola prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy", ZUS wprowadza bowiem rewolucyjne wręcz zmiany w zakresie kontroli ubezpieczonych.
W ramach nowych wytycznych, ZUS wyjaśnia, iż w sytuacji, w której kontroler nie zastanie ubezpieczonego w domu, kontrolę należy w miarę możliwości ponowić. Co więcej, kontroler powinien zwrócić się do ubezpieczonego (pracownika bądź przedsiębiorcy), by ten wyjaśnił przyczyny swojej nieobecności w domu.
Jednocześnie ZUS podkreśla wprost, iż nieobecność w miejscu zamieszkania w czasie przeprowadzania kontroli nie musi oznaczać niewłaściwego wykorzystywania zwolnienia lekarskiego.
Co jednak najważniejsze, w ramach nowych wytycznych ZUS jednoznacznie stwierdza, że jeżeli ubezpieczony poda uzasadniony powód swojej nieobecności (np. wizyta u lekarza, w aptece czy konieczna rehabilitacja), to nie można uznać, iż zwolnienie lekarskie było wykorzystywane niezgodnie z jego celem.
Co równie istotne, ZUS zmienił także zdanie w kwestii konieczności podania prawidłowego adresu, pod którym ubezpieczony zamierza się kurować. Do tej pory bowiem przebywanie pod adresem innym niż wskazany w dokumentach wiązało się z automatycznym uznaniem chorego za "kombinatora" i odmową wypłaty zasiłku chorobowego.
Nowe wytyczne ZUS zmieniają i to podejście. Zgodnie z nowym podejściem, przebywanie pod innym adresem "nie stanowi zachowania, które w jakikolwiek sposób mogłoby mieć związek ze zdrowotnymi przesłankami udzielania tego zwolnienia, ani tym bardziej rodzić podejrzenia co do rzeczywistego stanu zdrowia ubezpieczonego".
Tym samym ZUS przyznaje, że ubezpieczony w trakcie choroby może przebywać poza wskazanym miejscem zamieszkania (np. u rodziny) i fakt taki nie stanowi przeszkody w procesie kuracji. Tym samym, zachowanie takie nie stanowi przeszkody do wypłaty zasiłku chorobowego.
Więcej na temat możliwości uzyskania zasiłku chorobowego, a także możliwości obniżenia składek ZUS za czas choroby, piszemy na tej stronie.
Jeśli chcesz otrzymywać bieżące informacje na ten temat, zapisz się na nasz newsletter:
| Zobacz również: | Darmowa księgowość dla małych firm |
| Będą składki ZUS od każdej umowy | |
| Nowe deklaracje ZUS od Nowego Roku | |
