13/01/2022
W 2022 roku zmianie ulegną nie tylko wysokości składek ZUS. Pojawią się również nowe obowiązki podatkowe dla firm, a stawki podatku ulegną zmianie. Z drugiej strony, pojawią się nowe zwolnienia i ulgi.
W ciągu ostatnich miesięcy uchwalonych zostało wyjątkowo dużo nowych przepisów wpływających na funkcjonowanie małych firm. Niektóre z tych zmian weszły w życie już 1 stycznia, inne zaś zaczną obowiązywać w ciągu kilku najbliższych miesięcy. Co zatem czeka przedsiębiorców w nadchodzącym roku?
Wyższe składki ZUS
Jak co roku, od stycznia podwyższeniu ulegają składki ZUS dla osób prowadzących działalność gospodarczą. Na dzień dzisiejszy znamy już nowe wysokości składek na ubezpieczenie społeczne. Składki ZUS w 2022 roku wzrosną aż o 13%, a w przypadku nowych przedsiębiorców - o 7,5% (szczegóły tutaj).
Nowa składka zdrowotna
W 2022 roku czeka nas rewolucja w sposobie naliczania składki zdrowotnej. Najważniejszą zmianą jest wprowadzony od 1 stycznia zakaz odliczania składki zdrowotnej od podatku, przez co realne obciążenie składką zdrowotną wzrośnie nawet 20-krotnie. Szerzej na ten temat piszemy tutaj.
Z kolei od lutego całkowicie zmienia się sposób naliczania składki zdrowotnej dla osób prowadzących działalność gospodarczą. Większość przedsiębiorców zapłaci bowiem nową składkę zdrowotną, której wysokość uzależniona będzie od osiąganych dochodów. Więcej na temat nowej składki zdrowotnej piszemy tutaj.
Składkę zdrowotną w ryczałtowej wysokości w 2022 roku zapłacą jedynie dwie grupy przedsiębiorców. Pierwszą z nich są osoby rozliczające się kartą podatkową, w przypadku których składka zdrowotna wyniesie 270,90 zł miesięcznie. Drugą grupę stanowią osoby rozliczające się ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych (więcej tutaj). W tym drugim przypadku dokładną wysokość składki zdrowotnej poznamy jednak dopiero w drugiej połowie stycznia (zobacz szczegóły).
Składka zdrowotna za styczeń 2022
W przypadku osób rozliczających się podatkiem liniowym oraz według skali podatkowej, zmiany w sposobie naliczania składki zdrowotnej zaczną obowiązywać dopiero począwszy od składki za miesiąc luty (płatnej w marcu). Oznacza to, że składkę zdrowotną za styczeń 2022 zapłacimy jeszcze w ryczałtowej wysokości, wyliczonej według starych zasad. Szerzej na ten temat piszemy tutaj.
Stare zasady nie oznaczają jednak starej wysokości składki zdrowotnej. Od stycznia zmienia się bowiem podstawa wymiaru składki, w związku z czym składka zdrowotna za styczeń będzie wyższa od poprzedniej składki za grudzień. Wysokość nowej składki zdrowotnej za styczeń 2022 wciąż pozostaje jednak nieznana. Poznamy ją dopiero w drugiej połowie stycznia (zobacz szczegóły).
Obowiązkowe deklaracje do ZUS
Zmiana sposobu naliczania składki zdrowotnej pociągnęła za sobą również inne zmiany. Składka zdrowotna obliczana na podstawie dochodu powoduje bowiem konieczność comiesięcznego informowania ZUS o osiągniętych dochodach. Począwszy od marca 2022 roku osoby prowadzące działalność gospodarczą zobowiązane będą zatem do składania comiesięcznych deklaracji ZUS DRA oraz ZUS RCA.
Deklaracje te nie będą się automatycznie klonować, tak jak do tej pory. Każdy przedsiębiorca zobowiązany będzie zatem do składania nowej deklaracji każdego miesiąca. Pierwszą deklarację o dochodzie (za miesiąc luty) złożymy w marcu 2022 roku. Więcej na temat obowiązkowych deklaracji ZUS w 2022 roku, piszemy na tej stronie.
Roczne rozliczenie składki zdrowotnej
Comiesięczne deklaracje składane do ZUS to jednak nie koniec nowych obowiązków nałożonych na małe firmy od 2022 roku. Każda osoba prowadząca działalność gospodarczą będzie bowiem musiała dokonać również rocznego rozliczenia składki zdrowotnej.
Rozliczenie służyć będzie do wykazania różnic między składką należną za cały rok, a sumą rzeczywiście zapłaconych składek miesięcznych. Więcej na temat sposobu rozliczania nowej składki zdrowotnej piszemy na tej stronie.
Nowy termin opłacania składek ZUS
Od lutego 2022 roku zmieniają się terminy płatności składek ZUS. Osoby prowadzące działalność gospodarczą będą miały więcej czasu na opłacenie składek. Dotychczasowy termin płatności, tj. 10. lub 15. dzień miesiąca, w nowym stanie prawnym zmienia się na 20. dzień miesiąca.
Po raz pierwszy nowy termin płatności zastosujemy w odniesieniu do składek za miesiąc styczeń 2022, które opłacić możemy w terminie do 20 lutego 2022 r. Szczegółowo na temat nowych terminów płatności składek ZUS piszemy w tym artykule.
Wyższa kwota wolna od podatku
Zmiany podatkowe uchwalone w ramach tzw. Polskiego Ładu wprowadzają wyższą kwotę wolną od podatku. Od 2022 roku kwota wolna wyniesie bowiem aż 30 tys. zł. Tak jak do tej pory, kwota wolna nie znajdzie jednak zastosowania u wszystkich przedsiębiorców. O tym, komu przysługuje nowa kwota wolna piszemy tutaj.
Od stycznia 2022 r. podwyższeniu ulega również wartość progu podatkowego. Dotychczasowy próg na poziomie 85 tys. zł podwyższony zostaje do wartości 120 tys. zł. Oznacza to, że przy rozliczeniu według skali podatkowej, niższa stawka podatku na poziomie 17% znajdzie zastosowanie do dochodów w wysokości 120 tys. zł. Z kolei wyższa stawka, tj. 32% stosowana będzie jedynie do nadwyżki ponad wspomniane 120 tys. zł. Więcej na temat stosowania wyższego progu podatkowego w 2022 roku, piszemy na tej stronie.
Ulga dla klasy średniej
W związku ze zwiększeniem obciążeń fiskalnych związanych z nową składką zdrowotną, nowe przepisy wprowadzają tzw. ulgę dla klasy średniej.
Celem nowej ulgi jest zrekompensowanie pewnej grupie osób podwyżki składki zdrowotnej tak, aby całokształt zmian podatkowych pozostał dla nich neutralny finansowo. Ulga dla klasy średniej dostępna będzie również dla niektórych przedsiębiorców. O tym, kto będzie mógł skorzystać z nowej ulgi piszemy szczegółowo w tym artykule.
Zwolnienie z PIT do 85 tys. zł
Polski Ład wprowadza również całkowicie nową ulgę polegającą na zwolnieniu z podatku dochodów do kwoty 85 528 zł.
Nowy mechanizm zwolnienia podatkowego znajdzie zastosowanie wśród czterech grup podatników:
- osoby poniżej 26 roku życia,
- osoby powracające z zagranicy,
- emeryci aktywni zawodowo oraz
- rodziny wychowujące przynajmniej czwórkę dzieci.
W tym ostatnim przypadku, zwolnienie podatkowe znajdzie zastosowanie osobno dla każdego z rodziców. Łącznie więc zwolnienie przypadające na rodzinę wyniesie aż 171 tys. zł. W połączeniu z kwotą wolną od podatku, łączne zwolnienie podatkowe dla rodziny wyniesie aż 231 tys. zł. O tym, komu i na jakich zasadach przysługuje nowe zwolnienie podatkowe w 2022 roku, piszemy na tej stronie.
Składka po terminie nie pozbawi już zasiłku
Zmiany nastąpią również w zakresie przyznawanych przez ZUS świadczeń chorobowych. Od 2022 roku zarówno zasiłek chorobowy, jak i zasiłek opiekuńczy nie będą już uzależnione od terminowego opłacania składek.
Obowiązująca dotychczas zasada, zgodnie z którą ZUS odmawiał przyznania zasiłku z powodu nawet jednodniowego opóźnienia w zapłacie składki chorobowej, przestała już obowiązywać. Począwszy od stycznia 2022 roku, składka chorobowa opłacona po terminie nie pozbawi nikogo prawa do zasiłku. Więcej informacji na temat nowych przepisów znajduje się na tej stronie.
Nowe zasady fakturowania
Od Nowego Roku przedsiębiorcy mogą już wystawiać faktury w ramach Krajowego Systemu e-Faktur. System ten stanie się obowiązkowy już za kilka miesięcy.
E-faktury w nowym, rządowym systemie wystawiane są wyłącznie w formie elektronicznej, w postaci ustrukturyzowanego pliku, który tworzony jest zgodnie z wyznaczonym przez ministerstwo standardem. W nowym systemie, faktura w postaci cyfrowego pliku dostarczana jest jednak nie tylko kontrahentowi, ale trafia również - już w momencie jej wystawienia - na serwer Ministerstwa Finansów.
Krajowy System e-Faktur uruchomiony został 1 stycznia 2022 roku. Na dzień dzisiejszy przedsiębiorcy mają jeszcze możliwość jego stosowania na zasadzie dobrowolności, jednak już za kilka miesięcy rządowe e-Faktury staną się obowiązkowe dla wszystkich przedsiębiorców. O tym, jak wygląda wystawianie e-Faktur w nowym systemie, piszemy w tym artykule.
Zakaz płatności gotówką powyżej 8 tys. zł
Nowe przepisy uchwalone w ramach tzw. Polskiego Ładu przyniosły również kolejne ograniczenia w zakresie rozliczeń gotówkowych. Obowiązujący dotychczas limit transakcji gotówkowych w kwocie 15 tys. zł został zredukowany niemal o połowę. Od stycznia 2023 roku możliwość rozliczeń gotówkowych pomiędzy dwoma przedsiębiorcami istnieć będzie jedynie w przypadku transakcji opiewających na kwoty do 8 tys. zł.
Co istotne, jednocześnie wprowadzony został również limit rozliczeń gotówkowych w transakcjach pomiędzy przedsiębiorcą a konsumentem. W tym przypadku zakaz używania gotówki dotyczył będzie transakcji na kwoty wyższe niż 20 tys. zł. Szerzej na temat nowych limitów transakcyjnych piszemy na tej stronie.
Zakaz amortyzowania lokali mieszkalnych
Przedsiębiorcy wykorzystujący prywatne lokale do prowadzenia działalności gospodarczej mogli do tej pory zaliczać amortyzację takich lokali do kosztów uzyskania przychodu. Zgodnie z nowymi zasadami, amortyzacja takich lokali nie będzie już możliwa.
Nowe przepisy w tym zakresie zostały już uchwalone, lecz ostatecznie ich wejście w życie zostało odsunięte w czasie o jeden rok. Zakaz amortyzowania prywatnych lokali zacznie zatem obowiązywać dopiero od stycznia 2023 roku.
Osoby prowadzące działalność gospodarczą mogą zatem zaliczać amortyzację lokali w koszty firmy do grudnia 2022 roku włącznie. O tym, jakie warunki należy spełnić, aby w tym roku zaliczyć jeszcze amortyzację lokalu do kosztów uzyskania przychodu, piszemy w tym artykule.
Nowy plik JPK i obowiązek wysyłki PKPiR
Roczny okres przejściowy wprowadzony został również w przypadku nowych obowiązków informacyjnych. Od stycznia przyszłego roku osoby prowadzące działalność gospodarczą zobowiązane zostaną bowiem do comiesięcznego przesyłania kompletnej Księgi Przychodów i Rozchodów, jak również Ewidencji Środków Trwałych.
Oba te dokumenty przesyłane będą obowiązkowo co miesiąc w ramach nowego pliku JPK. W ten sposób, władze skarbowe uzyskają na bieżąco dostęp do wszystkich transakcji zawieranych przez polskich przedsiębiorców. Więcej na temat nowego pliku JPK można przeczytać na tej stronie.
Jeśli chcesz otrzymywać bieżące informacje na ten temat, zapisz się na nasz newsletter:
| Zobacz również: | Jak uzyskać wsparcie finansowe dla firmy w 2022 roku? |
| Zwolnienie ze składki zdrowotnej w 2022 roku | |
| Ryczałt 2022: Dla kogo podatek 8,5% ? | |
