25/06/2018
Już od lipca każdy firmowy przelew, jaki otrzymamy od naszego kontrahenta, może zostać podzielony na dwie oddzielne płatności, a kwota podatku VAT zostanie zablokowana na osobnym rachunku bankowym. Mechanizm podzielonej płatności, czyli tzw. split payment właśnie wchodzi w życie. Jak w praktyce wyglądać będzie wykonanie firmowego przelewu po 1 lipca?
Przypominjmy, że 1 lipca 2018 roku wchodzi w życie nowelizacja ustawy o VAT wprowadzająca do polskiego systemu podatkowego całkowicie nowe rozwiązanie, jakim jest mechanizm podzielonej płatności, czyli tzw. split payment. Polska będzie jednym z pierwszych krajów na świecie, który zaimplementuje ten system.
Mechanizm split payment sprowadza się do podzielenia płatności za każdą fakturę na dwa oddzielne przelewy. Do tej pory nabywca po otrzymaniu faktury, wpłacał na rachunek sprzedawcy całość kwoty wykazanej na fakturze (kwotę brutto). Po wprowadzeniu mechanizmu podzielonej płatności, płatność rozdzielana będzie na dwie części:
- cenę netto, którą wpłacana będzie, tak jak dotychczas, na rachunek sprzedawcy oraz
- kwotę podatku VAT, która przelewana będzie na oddzielny rachunek VAT.
Zgodnie z nowymi przepisami, wszystkie banki zobowiązane zostały do założenia specjalnego rachunku VAT każdemu polskiemu przedsiębiorcy. Na chwilę obecną, taki dodatkowy rachunek VAT powinna posiadać już każda osoba prowadząca działalność gospodarczą, niezależnie od tego czy jest ona podatnikiem VAT czy też prowadzi wyłącznie działalność zwolnioną z VAT. Nawet bowiem w przypadku, gdy rachunek VAT nie będzie przez przedsiębiorcę w ogóle wykorzystywany (ze względu na brak rozliczeń podatku VAT), ustawa nakłada na banki obowiązek założenia takiego dodatkowego rachunku każdej osobie, która posiada konto firmowe.
Ograniczony dostęp do konta
Nowe przepisy przewidują, że rachunek VAT służył będzie do wszelkich przepływów związanych z podatkiem od towarów i usług. Na rachunek ten wpływać będą zatem wszystkie kwoty VAT wynikające z wystawionych faktur oraz zwroty VAT z urzędu skarbowego. Również z tego rachunku dokonywane będą wszelkie płatności podatku VAT na konto fiskusa.
Środki zgromadzone na rachunku VAT będą własnością przedsiębiorcy, jednak zakres dysponowania tymi środkami ograniczony będzie przepisami ustawy. Co do zasady więc, przedsiębiorca będzie mógł przeznaczyć środki z tego rachunku jedynie na dwa cele, tj.:
- przelew podatku VAT wynikający z faktury zakupowej, na rzecz swojego kontrahenta oraz
- przelew należnego podatku VAT na rachunek urzędu skarbowego.
Ustawa przewiduje również sytuację, w której przedsiębiorca będzie mógł przenieść nadwyżkę środków z rachunku VAT na swój podstawowy rachunek firmowy. Takie przeniesienie wymagać będzie jednak złożenia odpowiedniego wniosku do naczelnika urzędu skarbowego i uzyskania formalnej zgody. Urząd skarbowy będzie miał 60 dni na wydanie takiej decyzji.
Jak będzie wyglądał firmowy przelew w systemie split payment?
Przepisy ustawy opisują szczegółowo schemat przelewu, jaki zostanie wprowadzony od lipca w serwisach transakcyjnych banków. Regulując firmowe zobowiązanie wynikające z faktury, przedsiębiorca będzie musiał wypełnić dodatkowe pola w zleceniu przelewu, takie jak:
- numer faktury
- numer NIP sprzedawcy
- całkowita kwota zobowiązania (kwota brutto)
- kwota podatku VAT.
Przedsiębiorca dokonywać będzie jednego zlecenia przelewu, które przez system bankowy zostanie automatycznie podzielone na dwa oddzielne przelewy. Jeden przelew (kwota netto) trafi na podstawowe konto firmowe sprzedawcy, natomiast drugi (kwota VAT) powędruje na rachunek VAT sprzedawcy.
Wykonując przelew w systemie split payment nie musimy znać numeru rachunku VAT naszego kontrahenta. Wystarczy że znamy - tak jak dotychczas - jedynie podstawowy numer jego konta firmowego. Rozdzielenie środków na dwa oddzielne rachunki odbywa się automatycznie wewnątrz systemu bankowego.
Ale uwaga! Przelew dokonany przy użyciu split payment, dotrze do naszego kontrahenta tylko wtedy, gdy na fakturze wskazał on numer rachunku firmowego. Należy mieć na uwadze, że niektóre osoby prowadzące działalność gospodarczą wciąż używają do firmowych rozliczeń swoich rachunków osobistych. Przelew w systemie split payment wykonany na taki rachunek okaże się jednak nieskuteczny, gdyż żaden rachunek osobisty nie jest powiązany z rachunkiem VAT. Środki przelane na takie konto w ogóle nie dotrą więc do naszego kontrahenta i zostaną zwrócone na konto firmowe nadawcy.
Split payment dobrowolny, ale...
Istotnym elementem mechanizmu split payment jest pozostawienie decyzji co do jego stosowania w gestii nabywcy towaru lub usługi. To przedsiębiorca dokonujący płatności będzie mógł zdecydować, czy chce dokonać podzielonej płatności, czy też wykonać przelew niepodzielony, czyli na dotychczasowych zasadach.
Z punktu widzenia nabywcy stosowanie mechanizmu podzielonej płatności będzie więc dobrowolne. W przypadku jednak gdy nabywca zdecyduje się na ten mechanizm, sprzedawca będzie zobligowany do przyjęcia płatności w tym systemie. Taka zależność powoduje, że mechanizm split payment w krótkim czasie stanie się w zasadzie powszechny. W rzeczywistości bowiem niemal żadna firma w Polsce nie będzie zainteresowana unikaniem podzielonej płatności. Dlaczego?
Wyobraźmy sobie, że jeden duży koncern zaczyna stosować split payment, a co za tym idzie, wszystkie przelewy do swoich kontrahentów od 1 lipca zaczyna wysyłać przy zastosowaniu podzielonej płatności. Każdy z jego kontrahentów otrzymuje więc podatek VAT widniejący na fakturze nie na podstawowe konto firmowe, a na dodatkowy rachunek VAT.
Każdy z tych kontrahentów musi następnie opłacić faktury wobec swoich dostawców i usługodawców. W tym momencie nie będzie więc zainteresowany finansowaniem podatku VAT ze swojego rachunku firmowego, skoro mógłby w tym celu wykorzystać środki zablokowane na rachunku VAT. Jedyną możliwością wykorzystania tych środków jest bowiem dokonanie przelewu w postaci podatku VAT. Aby jednak wykorzystać środki z rachunku VAT należy zastosować mechanizm split payment...
Dokładnie w ten sam sposób postąpią kolejni kontrahenci tej firmy, a następnie ich kontrahenci, itd. W ten sposób uruchomiona zostanie reakcja łańcuchowa, która w krótkim czasie doprowadzi do sytuacji, w której split payment stosowany będzie przez zdecydowaną większość firm w Polsce - nawet tych, które początkowo nie byłyby tym wcale zainteresowane. Zapisana w ustawie dobrowolność, przy jednoczesnym obowiązku przyjmowania podzielonych płatności w istocie doprowadzi zatem do całkowitego upowszechnienia się mechanizmu split payment.
Pomimo tego, Ministerstwo Finansów zapowiedziało już, że ustawowa "dobrowolność" w stosowaniu split payment i tak nie potrwa zbyt długo. Niektóre branże już od 2019 roku zostaną bowiem objęte bezwzględnym obowiązkiem stosowania tego mechanizmu. Szczegółowo na temat tych zapowiedzi pisaliśmy tutaj.
| Zobacz również: | Jak uniknąć składek ZUS |
| Składki ZUS na 2019 rok | |
| Split payment będzie obowiązkowy | |
