15/01/2013
Od 15 stycznia 2013 r. możemy składać wnioski o umorzenie zaległych składek ZUS. Możliwość taką daje nam nowa ustawa abolicyjna. Kto może złożyć wniosek? W jakim terminie powinien to zrobić? Jakich formalności należy dopilnować? Prezentujemy gotowy zestaw dokumentów.
Kto skorzysta z umorzenia?
Umorzeniem zostały objęte nieopłacone składki ZUS za osoby prowadzące działalność gospodarczą, niezależnie od przyczyny powstania zaległości. Umorzenie dotyczy wszystkich składek (ubezpieczenie emerytalne, rentowe, wypadkowe, zdrowotne oraz Fundusz Pracy), jak również należnych od nich odsetek za zwłokę, opłat prolongacyjnych, kosztów upomnienia, opłat dodatkowych i kosztów egzekucyjnych.
Umorzenie obejmuje nieopłacone składki za okres okres od 1 stycznia 1999 r. do 28 lutego 2009 r.
Umorzone mogą zostać jedynie składki na własne ubezpieczenie przedsiębiorcy. Nie można więc starać się o umorzenie nieopłaconych składek ZUS za pracowników.
O umorzenie może się starać również osoba, która podlegała obowiązkowym ubezpieczeniom jako jako wspólnik jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub wspólnik spółki jawnej, komandytowej albo partnerskiej, jak również osoby wykonujące wolny zawód lub działalność twórczą lub artystyczną.
O umorzenie mogą wystąpić również spadkobiercy lub inne osoby, na które przeniesiona została odpowiedzialność za zobowiązania z tytułu składek nieopłaconych przez przedsiębiorcę.
Kto nie skorzysta z umorzenia?
Umorzenie nie obejmie osób, które opłacały składki w terminie oraz tych osób, które miały zaległości, ale zaległe składki już zapłaciły. Ustawa nie przewiduje bowiem zwrotu już zapłaconych składek.
Z umorzenia nie będą mogły skorzystać te osoby, których zaległości dotyczą okresu po 28 lutego 2009 r.
Umorzenie nie obejmie również osób, które w okresie objętym umorzeniem podlegały jedynie ubezpieczeniu zdrowotnemu. Zapisy ustawy przewidują umorzenie składek jedynie tym przedsiębiorcom, którzy z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej podlegali obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym. Takim osobom przysługuje umorzenie zarówno składek na ubezpieczenie społeczne, jak i składek zdrowotnych. Jeżeli zaś przedsiębiorca podlegał obowiązkowo tylko ubezpieczeniu zdrowotnemu (np. w wyniku zbiegu tytułów ubezpieczeń z umową o pracę), umorzenie nie przysługuje mu wcale. Nie będzie mógł się starać o umorzenie samej tylko składki zdrowotnej.
Jakie warunki należy spełnić aby uzyskać umorzenie składek ZUS?
ZUS może wydać decyzję o umorzeniu jedynie w odniesieniu do tych składek, które zgodnie z ustawą, są składkami "podlegającymi umorzeniu" (składki na własne ubezpieczenie za lata 1999-2009). ZUS wyda taką decyzję dopiero wtedy, gdy przedsiębiorca nie będzie miał zaległości w zakresie pozostałych składek, tj. tych "niepodlegających umorzeniu". Dlatego też warunkiem koniecznym dla uzyskania umorzenia, jest spłata zaległości niepodlegających umorzeniu, tj.:
- składek na własne ubezpieczenie za okres po 28 lutego 2009 r.,
- składek na ubezpieczenie zdrowotne za okres 1999-2009, które nie podlegają umorzeniu (patrz wyżej),
- składek za pracowników, niezależnie od tego, jakiego okresu dotyczą,
- odsetek za zwłokę od składek wymienionych powyżej.
Jak wygląda procedura umorzenia?
-
Przedsiębiorca składa wniosek o umorzenie składek ZUS.
W tym momencie ulega zawieszeniu postępowanie egzekucyjne prowadzone przez ZUS, urząd skarbowy czy też komornika.
-
ZUS wydaje pierwszą decyzję, tj. decyzję określającą warunki umorzenia.
W decyzji tej ZUS wymienia kwoty zaległości niepodlegających umorzeniu.
-
Przedsiębiorca spłaca wymienione przez ZUS zaległości nie podlegające umorzeniu.
Ma na to 12 miesięcy od uprawomocnienia się decyzji (może również wystąpić z wnioskiem o rozłożenie na raty tychże zaległości).
-
Po opłaceniu składek niepodlegających umorzeniu, ZUS wydaje drugą decyzję, tj. decyzję o umorzeniu składek podlegających umorzeniu.
Kiedy złożyć wniosek o umorzenie?
Wnioski o umorzenie składek można składać już od 15 stycznia 2013 r. Jak długo możemy składać takie wnioski? To zależy od konkretnej sytuacji.
-
Przedsiębiorca, który otrzymał decyzję o podleganiu ubezpieczeniom lub decyzję o wysokości zadłużenia (i decyzja taka uprawomocniła się) przed dniem 15 stycznia 2013 r., ma na złożenie wniosku 24 miesiące od dnia 15 stycznia 2013 r. Wniosek może więc złożyć do dnia 15 stycznia 2015 r.
-
Osoba, która otrzyma taką decyzję w okresie pomiędzy 15 stycznia 2013 r. a 15 stycznia 2015 r., ma na złożenie wniosku 12 miesięcy od uprawomocnienia się tej decyzji, chyba że termin 15 stycznia 2015 r. będzie dla niej korzystniejszy.
-
Osoba, która otrzyma decyzję dopiero po 15 stycznia 2015 r., ma na złożenie wniosku 12 miesięcy od uprawomocnienia się tej decyzji.
Jakie dokumenty należy złożyć?
Zestaw wymaganych przez ZUS dokumentów zależy od tego czy osoba, która wnioskuje o umorzenie, wciąż prowadzi działalność gospodarczą. W związku z tym wnioskodawcy zostali podzieleni na dwie grupy:
-
Osoby, które zakończyły prowadzenie działalności gospodarczej przed dniem 1 września 2012 r. i nie prowadzą jej nadal w dniu wydania przez ZUS decyzji określającej warunki umorzenia.
W przypadku tych osób, jedynym wymaganym dokumentem jest wniosek o umorzenie składek ZUS (pobierz tutaj).
-
Osoby, które nadal prowadzą działalność gospodarczą lub prowadziły ją choćby jeden dzień po dniu 31 sierpnia 2012 r. lub prowadzili ją w dniu wydania przez ZUS decyzji określającej warunki umorzenia.
W przypadku tych osób, zestaw dokumentów wymaganych przez ZUS jest znacznie szerszy, tj.:
-
Wniosek o umorzenie składek ZUS (pobierz tutaj)
-
Formularz informacji przedstawianych przy ubieganiu się o pomoc de minimis (pobierz tutaj)
-
Oświadczenie o nieotrzymaniu pomocy de minimis (pobierz tutaj) lub zaświadczenia/oświadczenie o udzielonej w przeszłości pomocy de minimis
-
Oświadczenie zawierające informacje niezbędne do ustalenia kategorii ratingowej (pobierz tutaj)
-
W przypadku ubiegania się o pomoc de minimis w rolnictwie lub rybołówstwie - Formularz informacji przedstawianych przez wnioskodawcę (pobierz tutaj).
Skąd wynika tak poszerzony zestaw dokumentów w drugim przypadku? Otóż tylko osoby, które zakończyły prowadzenie działalności gospodarczej przed dniem 1 września 2012 r., otrzymają umorzenie automatycznie, z mocy samej ustawy. Natomiast pozostałe osoby (kwalifikujące się do drugiej kategorii) muszą poczekać do czasu, aż ustawa zostanie notyfikowana przez Komisję Europejską. Notyfikacja Komisji Europejskiej nastąpi zaś najwcześniej za kilka - kilkanaście miesięcy. Przedsiębiorcy zakwalifikowani do drugiej grupy mogą jednak składać wnioski już teraz, nie czekając na notyfikację. Decyzję o warunkach umorzenia będą mogli jednak otrzymać dopiero po notyfikowaniu ustawy przez Komisję Europejską.
Zobacz również: | Jak uniknąć składek ZUS? |
Umorzenie zaległych składek ZUS | |
ZUS przegrywa przed Trybunałem w Strasburgu |