Składki ZUS - Aktualne i historyczne

09/02/2022

Sejm uchwalił nowelizację przepisów Polskiego Ładu. Czekają nas kolejne zmiany, m.in. w zakresie sposobu obliczania składki zdrowotnej.

Sejm uchwalił dziś nowelizację, obowiązujących już przepisów, uchwalonych wcześniej w ramach tzw. Polskiego Ładu. Zmianie ulegnie m.in. sposób obliczania podstawy wymiaru dla składki zdrowotnej płaconej przez przedsiębiorców rozliczających się na zasadach ogólnych oraz podatkiem liniowym.

Przypomnijmy, że 1 stycznia weszły w życie przepisy całkowicie zmieniające sposób kalkulowania składki zdrowotnej dla osób prowadzących działalność gospodarczą. W przypadku przedsiębiorców rozliczających się według skali podatkowej oraz podatkiem liniowym, składka zdrowotna w 2022 roku (począwszy od składki za miesiąc luty) nie będzie, jak dotychczas, kwotą ryczałtową, lecz obliczana będzie jako określony procent od rzeczywiście osiągniętego dochodu. W przypadku przedsiębiorców rozliczających się podatkiem liniowym, składka zdrowotna wyniesie 4,9% dochodu, Z kolei osoby rozliczające podatek na zasadach ogólnych (według skali podatkowej) zapłacą składkę zdrowotną w wysokości 9% dochodu (zobacz szczegóły).

Pierwotnie uchwalone przepisy przewidywały, iż podstawę wymiaru składki zdrowotnej stanowił będzie dochód rozumiany jako zwykła różnica między osiągniętymi przychodami, a kosztami uzyskania tych przychodów.

Jednak już w grudniu, tj. jeszcze przed wejściem nowych przepisów w życie, środowiska przedsiębiorców zwracały uwagę, iż tak zdefiniowana podstawa wymiaru dla nowej składki zdrowotnej może doprowadzić do ogromnych problemów finansowych, a nawet bankructwa w przypadku istotnej części przedsiębiorców.

Opisana w ustawie podstawa wymiaru uwzględniała bowiem również i te dochody, które zgodnie z ustawą o PIT są zwolnione z podatku dochodowego. W przypadku PIT, zwolnienia takie pomniejszają zatem podstawę opodatkowania, natomiast dla celów składki zdrowotnej nowe przepisy nie przewidywały takich pomniejszeń. W rezultacie, doszłoby do sytuacji, w której podstawa wymiaru dla składki zdrowotnej byłaby często o wiele wyższa od podstawy opodatkowania.

Jednym z takich nieuwzględnionych zwolnień były tzw. różnice remanentowe, które powstają w sytuacji magazynowania towarów. I to właśnie na ten problem już w grudniu uwagę zwracał Rzecznik Przedsiębiorców:

"Ponieważ usunięto z definicji rozliczania składki różnicę remanentów, mogą wystąpić bardzo tragiczne dla przedsiębiorców skutki. Jeżeli ktoś miał duży remanent w grudniu i na przykład działa w ten sposób, że sprzedaje wszystko jednorazowo i miał towar w magazynie za trzy miliony złotych i za trzy miliony sprzedał towar w styczniu i nie zdążył dokupić, to zapłaci 270 tysięcy składki zdrowotnej. Nie sądzę, żeby ktoś tyle miał. Rozpoczną się duże problemy."

Dziś wiemy już, iż sugestie Rzecznika Przedsiębiorców, jak również postulaty samych przedsiębiorców, zostały w porę uwzględnione przez rząd. Znowelizowane przepisy zawierają bowiem odniesienie nie tylko do różnic remanentowych, ale również do innych przychodów zwolnionych z podatku.

Uchwalona właśnie nowelizacja przepisów Polskiego Ładu przewiduje, iż podstawa wymiaru składki zdrowotnej, co do zasady, będzie tożsama z podstawą opodatkowania dla celów PIT. Przepis dotyczący podstawy wymiaru składki zdrowotnej w nowym brzmieniu przewiduje bowiem, iż:

"Roczną podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne osób prowadzących działalność pozarolniczą (...) stanowi dochód z działalności gospodarczej (...) jako różnica między osiągniętymi przychodami (...) z wyłączeniem przychodów niepodlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym innych niż określone w art.21 ust.1 pkt.63a, 63b, 152-154 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a poniesionymi kosztami uzyskania tych przychodów."

Dla celów wyliczenia składki zdrowotnej przedsiębiorca będzie więc mógł uwzględnić niemal wszystkie te zwolnienia, które uwzględnia również przy wyliczaniu podstawy opodatkowania dla celów PIT. Wyjątek stanowią nieliczne zwolnienia wymienione w treści przepisu. Co istotne, wśród tych wyjątków znalazły się m.in. wprowadzone w tym roku nowe zwolnienia, tj. zwolnienie dla pracujących seniorów, zwolnienie dla osób powracających z zagranicy oraz zwolnienie dla rodzin z dziećmi (zobacz szczegóły).

W wymienionych wyżej przypadkach, zwolnienie w kwocie 85 tys. zł uwzględnione będzie mogło zostać dla celów PIT, lecz nie pomniejszy podstawy wymiaru dla składki zdrowotnej. Szczegółowo na temat nowej ulgi w kwocie 85 tys. zł piszemy w tym artykule.

Jeśli chcesz otrzymywać bieżące informacje na ten temat, zapisz się na nasz newsletter: