26/03/2024
Rząd zapowiada zmiany w rozliczaniu składki zdrowotnej dla firm. Zniesiona zostanie możliwość odliczania składki od przychodu, dochodu lub podatku. W zamian wprowadzona zostanie składka ryczałtowa. Ale nie dla wszystkich.
Ministerstwo Finansów zapowiedziało zmiany w rozliczaniu składki zdrowotnej. Według zapowiedzi ministra finansów, nowa składka zdrowotna ma wejść w życie w styczniu 2025 roku i dotyczyć ma jedynie osób prowadzących działalność gospodarczą. Zmiany nie obejmą zatem pracowników etatowych, którzy składkę zdrowotną wciąż opłacać będą na dotychczasowych zasadach (zobacz szczegóły).
Wbrew wcześniejszym zapowiedziom, planowane zmiany nie przywrócą systemu obowiązującego przez wprowadzeniem tzw. Polskiego Ładu. Tym samym, w nowym systemie nie będzie możliwości odliczania składki zdrowotnej od podatku. Co więcej, zlikwidowane zostaną również te formy odliczeń, które funkcjonowały do tej pory. Ryczałtowcy nie odliczą już więc składek zdrowotnych od przychodu, liniowcy nie odliczą składki od dochodu, a przedsiębiorcy na karcie podatkowej nie dokonają odliczenia składek zdrowotnych od podatku.
Składka ryczałtowa, ale nie zawsze...
Co do zasady, nowa nieodliczalna składka zdrowotna ma być składką ryczałtową, o stałej miesięcznej wartości. Nowa składka nie będzie jednak równa dla wszystkich przedsiębiorców. Wysokość nowej składki zdrowotnej zależeć ma bowiem - podobnie jak obecnie - od wybranej formy opodatkowania.
Przypomnijmy, że polscy przedsiębiorcy mogą prowadzić działalność gospodarczą w oparciu o jedną z czterech dostępnych form opodatkowania, tj. podatek liniowy, skala podatkowa, ryczałt oraz karta podatkowa (zobacz szczegóły). Jedynie w przypadku dwóch z nich, nowa składka zdrowotna będzie stricte ryczałtowa. W przypadku jednak pozostałych dwóch form opodatkowania, przyjęty zostanie model mieszany, w którym składka zdrowotna składać się będzie z części ryczałtowej oraz części zależnej od dochodu lub przychodu firmy. Poniżej opisujemy zmiany, jakie czekają przedsiębiorców należących do każdej z czterech grup.
Składka zdrowotna 2025 - Skala podatkowa
Przypomnijmy, że w obecnym stanie prawnym przedsiębiorcy na skali podatkowej opłacają składkę zdrowotną, której wysokość uzależniona jest od dochodu. Wysokość składki zdrowotnej wynosi w tym przypadku 9% dochodu, przy czym nie mniej niż 9% wynagrodzenia minimalnego. Minimalna składka zdrowotna wynosi zatem obecnie 381 zł (zobacz szczegóły).
W nowym systemie, osoby prowadzące działalność gospodarczą i rozliczające się według skali podatkowej, miałyby opłacać składkę ryczałtową. Jej wysokość byłaby stała we wszystkich miesiącach roku i wyliczana byłaby jako 9% od podstawy, stanowiącej 75% wynagrodzenia minimalnego.
Nie znamy jeszcze wynagrodzenia minimalnego na rok 2025. Gdyby jednak nowy system obowiązywał już dziś, wysokość nowej składki zdrowotnej wyniosłaby 286 zł, niezależnie od dochodu przedsiębiorcy.
Składka zdrowotna na skali podatkowej, w nowym systemie - podobnie jak obecnie - będzie nieodliczalna. Nie odliczymy jej zatem ani od podatku, ani nawet od dochodu.
Składka zdrowotna 2025 - Karta podatkowa
W obecnym stanie prawnym, przedsiębiorcy na karcie podatkowej opłacają składkę zdrowotną w wysokości odpowiadającej 9% wynagrodzenia minimalnego, czyli w stałej miesięcznej kwocie 381 zł.
Z kolei w nowym stanie prawnym, firmy na karcie podatkowej zapłacą składkę identyczną jak firmy na skali podatkowej, tj. jako 9% od podstawy, stanowiącej 75% wynagrodzenia minimalnego. Nowa składka zdrowotna przy karcie podatkowej wyniosłaby więc 286 zł.
W tym miejscu należy pamiętać, iż obecnie karta podatkowa umożliwia odliczenie części składki zdrowotnej od podatku. W nowym systemie natomiast odliczenie takie nie będzie już możliwe.
Składka zdrowotna 2025 - Podatek liniowy
Nieco inaczej wyglądać będzie nowa składka zdrowotna dla liniowców. Przypomnijmy, że obecnie przedsiębiorcy na podatku liniowym opłacają składkę w wysokości 4,9% swojego dochodu, przy czym również obowiązuje ich składka minimalna w wysokości 381 zł (zobacz szczegóły).
Zgodnie z założeniami resortu finansów, składka zdrowotna dla liniowców w nowym systemie miałaby przyjmować taką samą wartość ryczałtową, jak w przypadku firm na skali podatkowej, ale tylko do pewnego poziomu dochodów. Liniowcy z wyższym dochodem mieliby zatem opłacać składkę zdrowotną uzależnioną również od dochodu.
Według założeń rządu, granicę stanowić ma dochód liniowca odpowiadający 2-krotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia. Na dzień dzisiejszy ta wartość graniczna odpowiada więc kwocie 15648 zł.
Przedsiębiorca, którego miesięczny dochód nie przekracza 15 648 zł, zapłaci składkę zdrowotną w stałej kwocie. Jej wysokość wyniesie 9% od podstawy, stanowiącej 75% wynagrodzenia minimalnego. Gdyby nowy system obowiązywał już dziś, wysokość nowej składki zdrowotnej dla liniowca wyniosłaby zatem 286 zł.
Inaczej jednak kalkulował będzie składkę zdrowotną liniowiec z miesięcznym dochodem powyżej 15648 zł. W tym przypadku bowiem do ryczałtowej kwoty 286 zł doliczyć musi również część "zmienną", uzależnioną od dochodu. Ta dodatkowa część składki zdrowotnej kalkulowana będzie jako 4,9% od nadwyżki dochodu ponad kwotę 15648 zł.
Przykładowo, liniowiec z miesięcznym dochodem 25000 zł, zapłaci składkę zdrowotną w kwocie:
286 + 4,9% * (25 000 - 15 648) = 744 zł
Co istotne, nowa składka zdrowotna liniowca stanie się całkowicie nieodliczalna od dochodu. Przypomnijmy bowiem, iż w obecnym stanie prawnym, firmy na podatku liniowym mają prawo odliczenia od dochodu zapłaconych składek zdrowotnych do limitu w wysokości 11600 zł (zobacz szczegóły).
W nowym systemie, całkowicie zlikwidowana zostaje możliwość odliczania składki zdrowotnej od dochodu a także możliwość zaliczania składek zdrowotnych do kosztów uzyskania przychodu.
Składka zdrowotna 2025 - Ryczałt
Model mieszany, a więc tylko częściowo ryczałtowy, przyjęty został również dla przedsiębiorców rozliczających się ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.
Przypomnijmy, że firmy na ryczałcie opłacają obecnie składkę zdrowotną w stałej miesięcznej wysokości, której wartość zależy od przedziału przychodowego (zobacz szczegóły). Miesięczna składka ryczałtowca może więc obecnie przyjąć jedną z trzech wartości, tj. 419 zł, 699 zł lub 1258 zł.
Z kolei w nowym systemie, składka zdrowotna dla ryczałtowców miałaby przyjąć jedną wartość ryczałtową, ale tylko do pewnego poziomu przychodów. Ryczałtowcy z wyższym przychodem mieliby zatem opłacać składkę zdrowotną uzależnioną również od przychodu.
Według założeń rządu, granicę stanowić ma przychód ryczałtowca odpowiadający 4-krotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia. Na dzień dzisiejszy ta wartość graniczna odpowiada więc kwocie 31296 zł.
Przedsiębiorca, którego miesięczny przychód nie przekracza 31296 zł, zapłaci składkę zdrowotną w stałej kwocie. Jej wysokość wyniesie 9% od podstawy, stanowiącej 75% wynagrodzenia minimalnego. Gdyby nowy system obowiązywał już dziś, wysokość nowej składki zdrowotnej dla ryczałtowca wyniosłaby zatem 286 zł.
Inaczej jednak kalkulował będzie składkę zdrowotną ryczałtowiec z miesięcznym przychodem powyżej 31296 zł. W tym przypadku bowiem do ryczałtowej kwoty 286 zł doliczyć musi również część "zmienną", uzależnioną od przychodu. Ta dodatkowa część składki zdrowotnej kalkulowana będzie jako 3,5% od nadwyżki przychodu ponad kwotę 31296 zł.
Przykładowo, ryczałtowiec z miesięcznym przychodem 50000 zł, zapłaci składkę zdrowotną w kwocie:
286 + 3,5% * (50 000 - 31 296) = 940 zł
Co istotne, nowa składka zdrowotna ryczałtowca stanie się całkowicie nieodliczalna od przychodu. Przypomnijmy bowiem, iż w obecnym stanie prawnym, firmy na ryczałcie mają prawo odliczenia od przychodu połowy zapłaconych składek zdrowotnych (zobacz szczegóły).
W nowym systemie całkowicie zlikwidowana zostaje możliwość odliczania składki zdrowotnej od przychodu.
Od kiedy nowa składka zdrowotna?
Wbrew wcześniejszym zapowiedziom, zmiana zasad rozliczania składki zdrowotnej nie nastąpi w 2024 roku. Zgodnie zapowiedziami Ministerstwa Finansów, nowe wartości składki zdrowotnej miałyby zacząć obowiązywać dopiero od stycznia 2025 roku.
Ostateczny termin wejścia nowych rozwiązań w życie zależy jeszcze od tempa procesu legislacyjnego. Założenia przedstawione przez Ministerstwo Finansów spotkały się bowiem z poważnymi obiekcjami ze strony koalicjantów. Swoje zastrzeżenia do nowego systemu złożyli bowiem zarówno politycy Lewicy, jak i Trzeciej Drogi. Niewykluczone zatem, iż kształt nowego systemu oraz przedstawione wartości nowej składki zdrowotnej, po wyborach samorządowych mogą jeszcze ulec istotnym i niekoniecznie pozytywnym zmianom.
Jeśli chcesz otrzymywać bieżące informacje na ten temat, zapisz się na nasz newsletter:
| Zobacz również: | Bezzwrotne wsparcie dla firm w 2024 roku |
| Obowiązkowa wysyłka PKPiR w pliku JPK | |
| ZUS kontroluje małe firmy | |
